ABD’nin Ukrayna’daki şiddeti durdurmadığı gerekçesiyle Rusya’ya uyguladığı en ağır ekonomik yaptırım paketini onaylayan Başkan Barack Obama, bu ülkenin en büyük petrol üreticisi Rosneft’i hedef aldı. Yaptırımlardan başka Rus enerji, finans ve savunma şirketleri de etkilenecek. Amerikan yaptırımlarının açıklandığı gün Brüksel’de toplanan Avrupa Birliği liderleri de, Rusya’ya uyguladıkları yaptırımları daha genişletme kararı aldılar. Ancak Amerikan yaptırımlarının nihai ağırlığı, Avrupa Birliği’nin de aynı yolu izleyip izlemeyeceğine göre belirlenecek.
ABD Başkanı Obama, doğrudan Rusya ekonomisinin kalbini hedef aldı. Gazprombank’ı da kapsayan Rus enerji ve finans sektörlerine karşı yaptırımların genişliği Moskova’ya, Doğu Ukrayna’da süren şiddeti durdurmazsa bunun bedeli olacağını hatırlatmayı amaçlıyor. Yaptırımların merkezindeki Rosneft, dünyanın ham petrol üretiminin yüzde 4’ünden fazlasını ve ülkenin GSYH’sinin yüzde 8’inden fazlasını üretiyor.
Obama, Putin’in krizin barışçı yollarla çözümlenmesi için gereken adımları şu ana kadar atmadığını ve gerekirse bu yaptırımları yenilerinin izleyebileceğini söyledi. Obama’nın “önemli ancak hedefl i müeyyideler” olarak nitelediği önlemelere muhatap olan Rus şirketleri arasında ülkenin ikinci büyük doğalgaz üreticisi Novatek, Rus hükümetinin ödemelerini yapan Vnesheconombank (VEB) adlı devlet bankası ve sekiz silah şirketi var. Yaptırımlarla söz konusu iki banka ve enerji şirketlerinin orta ve kısa vadeli dolar finansmanına erişimleri fiili olarak kesildi. Ancak bu dört şirketin mal varlıklarının dondurulması ve Amerikan firmalarıyla iş yapmalarının yasaklanması söz konusu değil. ABD Rusya’ya mümkün olan en ağır etkiyi yapmasını istediği önlemler içinde ilk kez böylesine hedefi belli yaptırımlara gidiyor. ABD, dev bir enerji üreticisi olan Rusya üzerinde en fazla etkiyi sağlarken, küresel petrol piyasalarını ya da Amerikan ve AB şirketlerini de sarsmamaya özen gösteriyor.
Putin uyardı: İlişkiler çıkmaza girer
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptırımların Amerikan enerji şirketlerine zarar vereceğini ve ABD’nin Rusya ile ilişkilerini çıkmaza sokacağını söyledi. Rosneft CEO’su Igor Sechin ise yaptırımların yasal olmadığını çünkü şirketin Ukrayna krizinde herhangi bir rolü olmadığını söyledi. Sechin, bunun Rosneft ile çalışan Amerikan enerji şirketleri ve bankalarının çıkarlarına zarar vereceğini, ancak Rosneft’in Amerikan ExxonMobil şirketi ile Rusya’da sürdürdüğü projeleri etkilemeyeceğini söyledi. Başbakan Dmitri Medvedev, Rusya’ya yönelik yeni yaptırım kararlarının yasa dışı olduğunu belirtti. Rusya Dışişleri Bakanlığı, “Moskova’nın şantaja tahammül etmeyeceğini ve cevap verme hakkını saklı tuttuğunu” belirtti.
