Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Savunma Sanayii Müsteşarlığı, bir süredir kabul testleri yürütülen ilk uçağın ön teslimi için konuşlanacağı üs olan Konya 3. Ana Jet Üs Komutanlığı'na gittiğini ve 21 Şubat 2014 günü teslim töreni yapılacağını duyurdu.
Kamuoyunda bu sınıfın ilk uçağı olan “AWACS” olarak bilinen “havadan ihbar ve kontrol uçağı”ndan temin edilmesi amacıyla Boeing ile sözleşme 2003 yılında yürürlüğe girdi ve 2007 ortasında teslimatların yapılması öngörüldü. Çeşitli nedenlerle Boeing taahhüdünü yerine getiremedi ve proje 6 yıl gecikti. Benzer ama farklılıkları bulunan konfigürasyonlarda hemen hemen aynı dönemde başlayan Güney Kore ve Avustralya ile olan sözleşmelerde de gecikmeler yaşandı ancak Boeing’in en fazla beklettiği müşteri Türkiye olarak kayda geçti.
Barış Kartalı programında Boeing ana yükleniciliğinde 4 adet uçak ve 1 adet yer destek sistemi alınması planlandı. Uçaklardan ilkinin Boeing’in tesislerinde dönüştürülmesi, diğerlerinin ise TAI fabrikalarında dönüştürülmesi kararlaştırıldı. İlk iki uçak hızla dönüştürüldü ancak projede isterler yerine getirilemedi. Proje kapsamında Boeing’in 737 yolcu uçaklarından uyarladığı “737 AEW&C” ismini alan havadan ihbar ve kontrol uçağının ilkinin teslimi amacıyla Ocak 2013’ten itibaren testlere başlandı. Savunma Sanayii ile Boeing arasında gecikmeden dolayı ödenecek tazminat ya da fiyat avantajlarına ilişkin görüşmeler yapıldığı, 2013 yılında bu görüşmeler sürerken, hızla üretilen ilk iki uçağın 6 yıllık büyük bakımının gelmesinin de ayrı bir finansal sorun olduğu kamuoyuna yansımıştı.
Barış Kartalı projesinde Türkiye’den TAI, HAVELSAN, ASELSAN, MİKES, Teknoloji Radar, Kale Kalıp ve THY de çeşitli görevler üstlendi.
İlk uçak evine uçtu
Projedeki teslimat gecikmesi yedinci yılına girmesinin ardından ilk uçağın teslim edileceği haberi Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından duyuruldu. Açıklamada, “Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın ihtiyaçları doğrultusunda, Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından yürütülmekte olan Barış Kartalı Projesi kapsamında ilk HİK Uçağı, başlangıç teslimatı için, TUSAŞ (Akıncı/Ankara) tesislerinden konuşlanacağı birlik olarak belirlenen 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığına (Konya) intikal etmek üzere havalanmış bulunmaktadır. Barış Kartalı HİK sistemi, gerçekleştirilecek birlik kabul kontrollerinin ardından 21 Şubat 2014 tarihinde 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığında (Konya) düzenlenecek tören ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterine alınacaktır” denildi.
Havadan ihbar ve gözetleme uçağı, içerdiği radar ve gözetleme sistemleri sayesinde yer yüzü şekillerinden etkilenmeden havada ve yerdeki yüzlerce tehdidi ve hareketi izleme kabiliyeti nedeniyle savunmada büyük avantaj sağlıyor. Uçak havadayken radar ve diğer sistemleriyle, hemen hemen 360 derece açıda, 300 kilometre mesafenin üzerinde takip etmek istediği bütün unsurları izleyebiliyor. Havada yakıt ikmali imkanı bulunan uçak 24 saat görevde kalabiliyor.
