Yaşar Üniversitesi Aktüerya Bilimleri Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Banu Özgürel, "Bireysel emeklilik sisteminde değişen ekonomik dengeler nedeniyle başlangıçta önerilen yatırım planı, beklenen kazancı sağlamayabilir" dedi.
"GETİRİ GARANTİSİ YOK"
Özgürel, yaptığı yazılı açıklamada, "Bireysel Emeklilik Sistemi"nin (BES) tasarrufu kendi başına yapamayacak kişiler için oldukça faydalı bir birikim aracı olduğunu ancak sistemin getiri garantisinin olmadığını belirtti. İnsanların bu sisteme büyük getiri ve emeklilikte rahatlık beklentisiyle girdiğini kaydeden Özgürel, açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"YATIRIMLARINIZI KONTROL EDİN"
Ama vadedilen rakamlar eğer herhangi bir kriz yaşamazsak aynı zamanda da siz fonlarınızı doğru kanallara yönlendirirseniz kazanılabilir. Örneğin, başlangıçta otomatik olarak seçilip hisse senedi ağırlıklı bir emeklilik fonuna yatırım yapılması ve borsanın değer kaybetmesi durumunda, katılımcıların fonları da değer kaybedebilir. Bu nedenle, yatırımcılar, en azından arada bir Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) üzerinden oturdukları yerden yatırımlarının ne durumda olduğunu kontrol etmeliler ve yatırımlarını kendi istedikleri fonlara yönlendirmeli." Özgürel, BES yatırımlarını takip etmenin önemli olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Yapılan katkıların fonlara aktarılması ancak müşterinin talebi doğrultusunda gerçekleşir. Eğer müşteri fonlarını yönlendirmezse başvuru sırasında sözleşmede planlanan yatırımın şekline göre otomatik olarak işlem gerçekleşir. Ancak değişen ekonomik dengeler nedeniyle başlangıçta önerilen yatırım planı, beklenen kazancı sağlamayabilir. EGM'nin www.egm.org.tr sitesi üzerinden birikimlerinizin durumunu ve nerelere yatırıldığını öğrenebilirsiniz."
"10 YIL SONRA BİR PAKET SİGARA PARASI ALDILAR"
Türkiye'nin 1984 yılında hayat sigortası tecrübesini yaşadığına işaret eden Özgürel, şu değerlemede bulundu: "1984'te başlayan hayat sigortasında, 'Siz ölürseniz tazminat ödeyeceğiz ama yaşarsanız da biriktirdiğiniz paranın yüzde 35'ini size vereceğiz' dediler. Ama insanlara bunun satışı gerçekleştirilirken gerçek dışı şeyler anlatıldı, sonuçta katılımcılar, 10 yıl sonra umdukları parayı değil de bir paket sigara parası aldılar."
RAKAMLARLA BES
Emeklilik Gözetim Merkezi'nin internet sitesinden alınan 10 Ekim verilerine göre, BES'in katılımcı sayısı, 4 milyon 853 bin 829'a, sektör fon büyüklüğü ise 31 milyar 269 milyon 600 bin liraya ulaştı. Bu yılın ilk 9 ay 10 gününde 700 bin 774 kişi BES'e katılırken, BES'teki katılımcıların fon tutarı ise 2013 yıl sonuna göre yüzde 16,3 oranında arttı. 2004 başında sektörde 15 bin 245 katılımcı varken fon büyüklüğü ise 5 milyon 866 bin 764 liraydı. BES'te en fazla katılımcının yerleşik olduğu şehirler, yüzde 29,7 ile İstanbul, yüzde 9,3 ile Ankara ve yüzde 7,5 ile İzmir oldu. Bu illeri, Antalya, Bursa, Adana, Kocaeli, Muğla, İçel ve Konya izledi.
