Gelenekçi armatörlerin denizdeki şiddetini daha da artıran krizde ayakta kalabilmek için filolarındaki gemileri sattığı bir dönemde, denize yeni giren işadamlarının yeni gemi yatırımları ,küçülen Türk deniz ticaret filosunun büyümesini sağlayarak kan kaybını durdurdu.
Türk armatörlerin kontrol ettiği deniz ticaret filosu 20 milyon dwt’ye ulaştı. Sadece beş yeni yatırımcının kriz döneminde yurtdışında yaptıkları yeni gemi ve liman yatırımı 2.5 milyar doları aştı.
Altı gemiyi teslim alarak işletmeye başlayan Densa Denizcilik’ie ait ikisi tanker 14 geminin ise inşası devam ediyor. Toplam yatırım tutarının 500 milyon dolar civarında olduğu belirtiliyor. İlk beş gemisini teslim alan Ciner Gemi İşletmeciliği'nin ise Uzakdoğu tersanelerinde 15 gemi siparişi daha bulunuyor. İki yılda 600 milyon doların üstünde yeni gemi sözleşmesi yapan Ciner’in 40 gemiden oluşan bir filo kurma planı bulunuyor.
Tekstilciler denizde büyüyor
Denizcilik sektörüne ilgi duyan ve yatırım yapan sektörlerin başında tekstilciler geliyor. Beks Group ve Bekmezci Ailesi’nin gemi yatırımları ise listenin başında yer alıyor. Beks Denizcilik’in Uzakdoğu tersaneleri ile imzaladığı 7 geminin sözleşme tutarı 250 milyon doları buluyor. Bekmezci Ailesi’nin kurduğu Aruna Shipping de 3 gemi için 100 milyon dolarlık sözleşme imzaladı. Denizcilik sektörüyle ilgilenen bazı tekstil firmalarının ise tercihlerini ikinci el gemi almaktan yana kullanarak sektöre giriş yaptığı görülüyor.
Ekonomik krize büyük yatırımlarda yakalanan yerli armatör ve tersanelerin hayatta kalma mücadelesi üç yıldır devam ediyor. Altın çağda dolan kasaları kısa zamanda boşaltan birçok gelenekçi armatör, fırtınadan sağ çıkmak için filosundaki gemileri de satmak zorunda kaldı. Banka kredilerini ödemekte zorlanan armatörlerin gemileriyse icra yoluyla satıldı. Gelenekçi armatörlerin gemilerini sattığı ve tersanelere sipariş ettiği gemileri iptal ettiği dönemde, krizi fırsat bilip denizciliğe giren yeni yatırımcıların gemi alımları ve yeni gemi siparişleri ise dikkat çekici boyuta ulaştı. Sadece Turgay Ciner ve Ömer Sabancı’nın denizcilik sektöründe iki yılda yaptıkları yeni gemi yatırımı 1.1 milyar doları aştı. Gemi tipi ve tonajı bakımından benzer siparişlere imza atan iki şirket de Uzakdoğu’daki çeşitli tersaneler ile 20 civarında gemi inşa sözleşmesi yaptı. Altı gemiyi teslim alarak işletmeye başlayan Densa Denizcilik’ie ait ikisi tanker 14 geminin ise inşası devam ediyor. Toplam yatırım tutarının 500 milyon dolar civarında olduğu belirtiliyor. İlk beş gemisini teslim alan Ciner Gemi İşletmeciliği2nin ise Uzakdoğu tersanelerinde 15 gemi siparişi daha bulunuyor. İki yılda 600 milyon doların üstünde yeni gemi sözleşmesi yapan Ciner’in 40 gemiden oluşan bir filo kurma planı bulunuyor. Armatörlüğe giriş yapan iki şirketin de teslim aldıkları gemileri uzun dönem olarak uluslararası şirketlere kiraya verdiği görülüyor.
İki kalemde 1 milyar dolar yatırdı
Türk denizcilik tarihinde tek kalemde en büyük yatırımı ise geçen yıl Yıldırım Grup yaptı. Denizcilik sektöründe satın almalarla büyüyen Yıldırım Grup, ilk olarak iç piyasada liman ve tersane yatırımları yaptı. Ardından dışa açıldı ve son iki yılda büyük yatırımlara imza attı. Dünyanın en büyük üçüncü armatörlük şirketi CMA CGM’in % 20’sini 500 milyon dolarla satın aldı. Şirket bu yıl da aynı gruba ait Malta Free Port’un yarısına 200 milyon euro ile ortak oldu.
Böylelikle son iki yılda sadece beş yatırımcının iki yılda yurtdışında yaptıkları denizcilik yatırımlarının tutarı 2.5 milyar doları aştı.
Perşembe Rotası
