Türkiye’nin dış ticaretinin yüzde 85,8’i denizyoluyla taşınıyor. 2011 yılı süresince limanlarda yaklaşık 300 milyon ton dış ticaret yükü elleçlendi. 64 milyon ton ise transit yükü hareketi oldu. Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığı verilerine göre 2011 yılında Türkiye’nin 375 milyar dolarlık dış ticaret hacminin değer olarak yüzde 55.1’i denizyoluyla, yüzde 25,2’si de karayoluyla yapıldı. Türk limanlarına geçen yıl 75 binin üstünde gemi geldi. 2009 yılına nazaran 2010 yılında gemi sayısı yüzde 7.9 azalırken, 2010 yılına nazaran 2011 yılında ise gemi sayısı yüzde 1.4 arttı.
Bakanlığın verilerine göre denizyolu taşımalarında ybancı bayraklı gemilerin pastadan büyük payı aldığı görülüyor. 2011 yılında limanlara gelen gemilerin toplam GRT’ye oranı, yabancı bayraklı gemilerin yüzde 85,6, Türk bayraklı gemilerin ise yüzde 17.4 oranında payı bulunuyor. Türk bayraklı gemiler 2002-2011 döneminde dış ticaret yükleri taşımalarında ortalama yüzde 19.8 oranında pay alabildi.
Türkiye’nin 2010 yılına nazaran 2011 yılında ihracat taşımaları 83.9 milyon tondan 81.8 milyon tona düşmüş, ithalat taşımaları ise 162.6 milyon tondan 173.5 milyon tona yükseldi. Türk bayraklı gemilerin ithalat taşımalarında payı yüzde 17, ihracat yüklerde ise yüzde 15 seviyesinde.
PASTANIN BÜYÜĞÜ PANAMA BAYRAKLI GEMİLERDE
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı verileri dikkate alındığında, 2011 yılında denizyolu ile en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında 1. sırada 11.6 milyon ton ile İtalya, 2. sırada 9.2 milyon ton ile Mısır ve 3. sırada ise 4.4 milyon ton ile Rusya Federasyonu’nun yer aldığı görülüyor.
2011 yılında denizyoluyla yapılan ihracat taşımalarda değer olarak Panama bayraklı gemiler 12.5 milyar dolarlık, Liberya bayraklı gemiler 5.8 milyar dolarlık, diğer ülke ve bölge bayraklı gemilerin ise 4.5 milyar dolarlık yük taşıdığı görülüyor. Aynı dönemde ithalat taşımalarda Panama bayraklı gemiler 17.9 milyar dolarlık, Malta bayraklı gemiler 9.8 milyar dolarlık, Liberya bayraklı gemiler ise 13.3 milyar dolarlık yük taşıdı.
GEMİLER TÜRK SAHİPLİ OLABİLİR
Dış ticaret taşımalarında yabancı bayraklı gemilerin pastadan büyük pay aldığı görülse de gemilerin Türk sahipli mi yoksa yabancılara mı ait olduğu net olarak bilinmiyor. Çünkü Türk armatörler vergi avantajları nedeniyle yabacı bayrata gemi çalıştırmayı tercih ediyor.1 Ocak 2012 verilerine göre;1000 Grt üstü Türk bayraklı filo kapasitesi 8.4 milyon dwt iken Türk sahipli yabancı bayraklı filo kapasitesi ise 14 milyon dwt civarında.
