Devlet BES’ten kazançlı çıkacak
Hükümetin, bireysel emekliliği teşvik etmek amacıyla aldığı karar ile devletin kasasından yılda 400 milyon TL çıkması bekleniyor. Ancak BES’e giren ve 3 yıldan önce çıkanlar için devlet katkısı geri alınacak.
Hükümetin, bireysel emekliliği teşvik etmek amacıyla aldığı karar aldığı yeni sistemde 3 ila 6 yıl kalanlar devlet katkısının yüzde 35’ini alabilecek. 10 yıl ve üzerindekiler ise yüzde 60’ını alacak. Devlet katkısının yüzde 100’ünü ise sadece emekliliğe hak kazananlar alabilecek. Dolayısıyla yıllık ortalama devletin cebinden 400 milyon lira çıksa bile; bu paranın tamamı katılımcılara gitmeyecek.
Risk primi düşecek
Devlet 400 milyonu harcarken kazanacak. Öyle ki Türkiye’de son yıllarda iç tasarruflarda yaklaşık 8 puanlık bir düşüş gerçekleşti. Türkiye’nin iç tasarruflarının gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 12’ye kadar geriledi. Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyelerindeki bu oran, Türkiye’nin risk primini artırırken, cari açığının da yükselmesine neden oluyor. Çünkü Türkiye, büyüme için gerekli olan finansmanı iç tasarrufuyla karşılamak yerine ‘dışarıdan borçlanarak’ karşılamaya çalışıyor.
Diğer gelişmekte olan ülkelerde ortalama iç tasarruf oranı yüzde 30 seviyesinde iken Türkiye’de yüzde 12’ye düşmesi ekonomi yönetiminin devlet katkısını yüzde 25’e çıkarmasına neden oldu. Böylece Türkiye’nin tasarruf oranı artacağından, risk primi de düşecek. Dolayısıyla Hazine daha az maliyetle daha uzun vadeli borçlanacak. Fonlar özel yatırımlar için de kaynak oluşturacağından, özel sektörün dış kaynak kullanmasına da gerek kalmayacak. Bu sayede cari açık da düşmüş olacak.
Katılım sayısı yüzde 25 artar
Sigorta şirketleri yöneticileri, yeni düzenlemeyle hem sistemdeki katılımcıların katkı paylarının artmasını hem de sisteme yeni girişler olmasını bekliyor. Sektör, 2.5 milyon olan sözleşme sayısında yüzde 20 ila 25’lik bir artış olacağı tahmininde bulunuyor. Ayrıca mevcut sözleşme sahiplerinin de katkı paylarını artırarak devlet katkısından daha fazla yararlanmak isteyeceklerini söylüyorlar.
Sigortacılar, yıllık prim tutarının 2 milyar civarında olduğunu göz önüne alarak devletin yıllık katkısının 400 ila 500 milyon TL olabileceğini; ancak gerçekte bu katkının yüzde 15 civarında kalacağını belirtiyorlar.
Sadece BES’i kapsasın
Sigortacılar, yüzde 25’lik devlet katkısı hesaplanırken özel sağlık ve hayat sigortasının ‘hesaba katılıp katılmayacağının’ önemli olacağına dikkat çekiyorlar. Asgari ücret sınırlamasında bu iki sigortanın da dahil edilmesinin katılımcıların şevkini kıracağını belirtirken, “Biz sektör olarak sınırlamanın iki brüt asgari ücret olmasını talep etmiştik. Ancak kapsamın nasıl olduğunu şuanda bilmiyoruz. Eğer sadece BES’i kapsarsa beklenen yarar sağlanır” diye konuştular.
Ayrıca, özel sağlık sigortasına verilecek desteğin Sosyal Güvenlik Kurumu giderlerinin düşmesi açısından önemine de dikkat çektiler.
