Gümrük Birliği'ne Türkiye ayarı
Avrupa Birliği (AB) sürecinin sancılı unsurlarından olan ve sıkça tartışma konusu yapılan gümrük birliği, Brüksel tarafından masaya yatırılıyor.
AB Komisyonu, her iki taraf açısından da ‘uygulama bazlı’ sorunlar içeren gümrük birliğiyle ilgili kapsamlı ve bağımsız bir değerlendirme yapma kararı aldı. Komisyon’un ana hedefi uygulamanın modernize edilmesi, işleyişinin iyileştirilmesi ve kapsama alanının genişletilmesi.
Komisyon tarafından bugün devreye sokulacak olan ve ilişkilere yeni bir ivme kazandırması umulan pozitif gündeme dahil edilen gümrük birliğiyle ilgili çalışmaya AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle büyük önem veriyor.
16 yıl önce yürürlüğe giren gümrük birliği konusunda derinlemesine bir değerlendirme yapılmasını isteyen Füle’nin önceliğini, uygulamanın gerek Türkiye gerekse AB ekonomisi üzerindeki etkilerinin tam olarak belirlenmesini ve bunun ardından da modernizasyonu konusunda öneriler getirilmesini sağlamak oluşturuyor.
Füle önceki gün Brüksel’de yaptığı konuşmada gümrük birliğini, “ticaret ve yatırımlar bağlamında devasa ve tartışmasız bir başarı” olarak tanımladı.
Teknik çalışmaların tamamlanmasının bir yılı bulabileceği belirtilen değerlendirmeyle, “çıkan sonuçlar ışığında iyileştirmeler yapılması” yaklaşımı Türkiye tarafından da benimseniyor. 2003’te de gümrük birliğinin etkileri ve sorunları konusunda kapsamlı bir çalışma yapılması gündeme gelmiş ancak ilerleme sağlanamayınca bundan vazgeçilmişti.
Kıbrıs tartışılacak
AB’nin gümrük birliği bağlamında son dönemde Türkiye’den istediklerini şu şekilde özetlemek mümkün:
* Vergi muafiyeti ve serbest bölgelere ilişkin kuralların AB müktesebatıyla daha fazla uyumlaştırılması.
* Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve tarife kotalarına ilişkin mevzuatın uyumlaştırılması.
* AB’de serbest dolaşımda olan ürünleri ithal edenlerden gümrükleme öncesinde menşe bilgisi talep edilmesinden vazgeçilmesi.
* Fiziksel kontrollerin azaltılıp risk esaslı kontrollerin geliştirilmesi.
* Taklit mallarla etkin şekilde mücadele edilmesi.
* Kıbrıs Rum Kesimi’ne yönelik kısıtlamaların ortadan kaldırılması.
