Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın yayımladığı yeni yönetmeliğe göre, hallerde kurulan hakem heyeti üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulacak. Değeri 50 bin Türk Lirası'nın altındaki uyuşmazlıklarda, hakem heyetine başvuru zorunlu olacak.
Hal Hakem Heyeti ve Toptancı Hal Konseyi Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, hakem heyeti il merkezlerinde kurulacak ancak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca gerekli görülen ilçe merkezlerinde de hakem heyeti kurulabilecek.
İlçe merkezlerinde hakem heyeti kurulmasında, o yerdeki toptancı hali ve pazar yeri adedi, üretici ve meslek mensubu sayısı, işlem hacmi, uyuşmazlık sayısı ile bütçe imkanları gibi hususlar dikkate alınacak.
İlçe hakem heyetinin yetki alanı, bulunduğu il sınırları içindeki diğer ilçeleri kapsayacak şekilde il müdürlüğünün görüşü alınarak Bakanlıkça genişletilebilecek veya daraltılabilecek.
Heyet, uyuşmazlıkları çözecek
Hakem heyeti, üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında ilgili kanunun uygulanmasına ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmakla görevli ve yetkili olacak.
Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da öngörülen idari para cezası dışındaki tüm uyuşmazlıklar, hakem heyetinin görev ve yetkisi kapsamına girecek.
Toptancı hali yönetimi veya personelinin uygulamalarından ya da toptancı hallerinin ve pazar yerlerinin yönetim ve işleyişinden kaynaklanan uyuşmazlıklar da bu kapsama dahil olacak.
Hal hakem heyeti, mülki idare amirinin onayı ile başkan ve çeşitli kurumları temsil eden 8 üyeden oluşacak.
Heyetin başkanlığı, illerde il müdürü veya en az şube müdürü seviyesinde görevlendirilecek bir müdürlük personeli, ilçelerde ise kaymakam veya görevlendireceği bir kamu görevlisi tarafından yürütülecek.
Tüketici örgütü bulunmayan yerlerde tüketiciler, tüketim kooperatifleri tarafından temsil edilecek. Aynı yerde birden fazla tüketim kooperatifi bulunması durumunda, en fazla ortağa sahip kooperatif tarafından görevlendirme yapılacak.
Üyelerin görev süresi ve üyeliğin sona ermesi
Hakem heyeti üyelerinin iki yıl süre ile görev yapacak. Üyeler, aynı hakem heyetinde üst üste en fazla iki dönem görev yapabilecek.
İstifa veya vefat eden, mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya ya da mazeretli veya mazeretsiz bir takvim yılında altı toplantıya katılmayanların üyeliği kendiliğinden sona erecek.
Hakem heyeti başkanı görevi sona eren hakem heyeti üyesinin yerine ilgili yedek üyeyi çağırabilecek.
Ayrıca, uyuşmazlıklara ilişkin dosya ve raporu hazırlamak için raportör de görevlendirilecek.
Heyete başvuru
Hakem heyetine, uyuşmazlık konusunu içeren bir dilekçe ile başvurulacak. Uyuşmazlığa ilişkin delil teşkil eden belgeler de dilekçeye eklenecek.
Değeri elli 50 bin Türk Lirası'nın altındaki uyuşmazlıklarda, hakem heyetine başvuru zorunlu olacak.
Başvurular, mal alım satım işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda malı alan ya da satanın faaliyet gösterdiği, diğer uyuşmazlıklarda ise müracaat sahibinin faaliyet gösterdiği veya ikamet ettiği yerdeki hakem heyetine yapılacak.
Başvurular, müracaat tarih ve sırasına göre en geç dört ay içinde görüşülüp karara bağlanacak.
Değeri elli 50 bin liranın altındaki uyuşmazlıklara ilişkin hakem heyetinin vereceği kararlar ilam hükmünde olacak.
Hakem heyetinin, değeri söz konusu tutar ve üstündeki uyuşmazlıklar hakkında vereceği kararlar, ilgili mahkemelerde delil olarak ileri sürülebilecek.
Kararlar, alındığı tarihten itibaren yedi gün içinde taraflara yazılı olarak bildirilecek. Kararlara ilişkin bildirimde, itirazın süresi ve itiraz mercii de belirtilecek.
Karara itiraz
Taraflar, değeri 50 bin liranın altında bulunan uyuşmazlıklara ilişkin hakem heyeti kararlarına karşı, heyetin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine itiraz edebilecek.
İtiraz, hakem heyeti kararının icrasını durdurmayacak. Ancak, talep edilmesi şartıyla hakim, hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilecek.
Toptancı Hal Konseyi
Yönetmeliğe göre, malların ticaretinin ilgili kanunun amacına uygun olarak yapılmasının sağlanması hususunda karşılıklı bilgi ve görüş alışverişinde bulunmak, sorunları incelemek ve önlemleri tespit etmek, uygulamayla ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliğini sağlamak üzere Toptancı Hal Konseyi oluşturuldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Müsteşarı'nın başkanlığındaki konsey, ilgili bakanlık ile kurum ve kuruluş yetkililerinin yer aldığı 16 kişiden oluşacak.
Konsey, malların ticaretinin ilgili kanunun amacına uygun olarak yapılmasının sağlanması hususunda bilgi ve görüş alışverişinde bulunmak, sektörün gelişmesine ilişkin araştırma ve çalışmalar yapmak, sektördeki gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek gibi görevleri yerine getirecek.
Konsey, başkanın çağrısı üzerine yılda bir kez Ankara'da toplanacak. Başkanın uygun görmesi halinde Ankara dışında da toplantı yapılabilecek.
