Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ya çıkış kapısı olarak görülen Mısır ile ikili karayolu anlaşması 22 Nisan 2015 tarihinde bitiyor. Mısır’ın anlaşmayı yenileme karşısındaki isteksiz tutumu Hataylı nakliyecileri sıkıntıya düşürürken, Mısır topraklarına uğramayan yeni rotalar öngören nakliyeciler alternatif olarak Süveyş ve İran yolları üzerinde yoğunlaşıyor.
Hatay Ro-Ro AŞ Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Güler, Mısır’ın ikili anlaşma konusunda net tavır koyduğunu belirterek, “2012 Nisan ayından beri devam eden boru hattı karayolu modelinin güzergah olarak işlevi bitecek. Ulaştırma ve Ekonomi bakanlıkları yeni güzergahla ilgili çalışmaları var, ancak gelinen aşamada netleşen bir durum yok” dedi.
Güler, Mısır’ın 6 ay önce mutabakatı yenilemeyeceğini Türkiye’ye bildirdiğini ve 1 ay önce de yenileme yapılmayacağına dair beyanının oluğunu belirtti. Mısır’a karşı alternatif olarak Süveyş ve İran yollarının düşünüldüğünü kaydeden Güler, İran üzerinden gidilmesi düşünülen güzergahın teknik ve yapılacak olan kilometre maliyetleri açısından netleşen bir durumunun olmadığını ifade etti. Güler, şöyle devam etti: “Şu an 55 nakliye firmasıyla bir araya gelerek kurmuş olduğumuz Hatay Ro-Ro ile 16 Nisan’da (bugün) Hatay’dan yola çıkacak gemilerle Süveyş Kanalı transit geçilerek Mısır topraklarına uğramadan doğrudan Arabistan’a geçiş yapacağız. Bu, Mısır’ın belirsizliğinden dolayı alternatif bir yoldur. Alternatif yolları deneyerek 22 Nisan’ı beklemeden bir adım atmış oluyoruz."
Yapılması planlanan alternatif seferlerin artıları ve eksileri olacağını anlatan Güler, “Öncelikli avantaj Mısır’ın topraklarından geçmeden de alternatif bir yol oluşturulabileceğinin farkına varılması. Bir diğer avantajı, Mısır ile 7-8 gün süren yolculuk Süveyş Kanalı alternatifiyle 3-4 güne inecek. Bu durum yaş sebze meyvelerin, raf ömrü kısa olan yiyeceklerin daha erken pazara ulaşmasını sağlayacak. Süveyş Kanalı hattına olumsuz yaklaşıldığı için Mısır alternatifsiz gibi görüldü” şeklinde konuştu. Hatay’ın lojistik bakımından şirket ve filo sayısı ile İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer aldığına değinen Güler, soğutucu frigo araçlarda da Türkiye birincisi olduğunu söyledi.
Bölgede yaklaşık 9 bin tır ve 11 bine yakın çalışanın bulunduğuna işaret eden Güler, “Ortalama 5 aydır bu seferleri yapıyoruz. 4 bine yakın araç taşıdık, bu da yılda 10 bin araca tekabül eder. 50-60 bin dolarlık mal bedeliyle bu işin yılda 500-600 milyon dolar arasında olduğu görülür. Ro-Ro hatları kurulmadan önce ve Suriye karışmadan önce yılda ortalama 100 bin taşımaya sahiptik. Bu da yılda 5 milyar dolar yapar. 100 bin taşımanın 45 bine yakını şu anki bizim gitmiş olduğumuz bölge. Buraya baktığımızda yüzde 86 gibi bir kayıp var” açıklamasında bulundu. Ortadoğu’da Türk mallarına karşı ilgi olduğunu ifade eden Güler, “2012 yılında verilmiş olan devlet desteğinin tekrar sağlanması durumunda hiçbir sıkıntı kalmayacak" dedi.
‘Nakliyecileri destekleyecek bir program uygulansın’
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin de Suriye’den geçen yolları kullanamadıklarından Ro-Ro seferlerinin Mısır üzeri yapıldığını belirterek, şunları söyledi: “Mısır ile ikili anlaşmanın sona ermesi Hatay ekonomisini olumsuz etkiyecek. Bu durum Ortadoğu pazarını da olumsuz etkileyecek. Buna bağlı olarak sorunun bir an önce çözülmesini, krizi Hataylı nakliyecilerin zararsız atlatmasını diliyoruz. Mısır ile yeniden anlaşma yapılmadığı takdirde alternatif yollar da gündemde olacak. Süveyş ve İran üzerinden düşünülen alternatif yolların sağlıklı olup olmayacağı konusunda bir netlik yok. Üstelik, ekonomik bir maliyet de söz konusu. Devletin yeniden bir süreliğine de olsa nakliyecileri destekleyici bir program uygulaması gerekiyor. ”
