İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından geçtiğimiz yıl Aralık ayında ihalesi gerçekleştirilen ve kamuoyunda tartışmalara neden olan 15 adet vapur ve 28 adet yedek parça alımına ilişkin ihalede süreç yeniden başladı. Yaklaşık 2.5 aylık bir çalışmanın ardından Büyükşehir Belediyesi, yeni ihale tarihini 30 Nisan, saat 14.00 olarak belirledi. İhale ilanı dün sabah itibariyle Kamu İhale Kurumu ile belediyenin internet sitesinde yayınlandı. Yeni şartname, başta Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) ve Gemi Mühendisleri Odası (GMO) olmak üzere birçok sektör kuruluşunda hayal kırıklığı oluşturdu.
GERİ ADIM ATMADI
İlk ihalede en çok eleştirilen gemi gövdesinin yapımında kullanılacak karbon kompozit maddesinde bir değişikliğe gidilmedi. Belediye, katamaran tekne tipi konusundaki ısrarını yeni ihalede de sürdürdü. Bu iki şartın yanında GİSBİR'in "İhale bölünsün. Tek partide 15 vapur alımı yapılmasın" önerisi de belediye tarafından kabul görmedi. Belediye ilk ihalede olduğu gibi 30 Nisan'da yapılacak ihaleyi de tek parti olarak düzenledi. Sektör temsilcilerinin eleştiri konusu olan bir diğer konu ise, gemilerin yapması istenen süratleri olmuştu.
GİSBİR, ilk şartnamede istenen 18 mil hızın iç körfezde mesafenin kısa olması nedeniyle fazla olduğunu, bunun idealinin 10-12 mil olması gerektiği yönündeki görüşleri de yeni ihale şartnamesinde kabul görmeyen bir diğer madde oldu. Belediye ilk ihalede olduğu gibi ikinci ihalede de iç körfezde çalışacak 13 gemi için istenen motor hızını 18 mil olarak belirledi. Belediye yeni şartnamede de dış körfezde çalışacak 2 geminin 32 mil olan hızında da değişikliğe gitmedi. Sektörün, şartnamede 'gemilerin teftiş ve muayene mercii Türk Loydu olsun' talepleri de kabul görmeyen öneriler arasında yer aldı.
Yeni şartnamede eski şartnameye oranla bir takım iyileştirmelere de gidildi. Daha önce Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı'nın da bulunduğu sektör temsilcileri ile yapılan toplantıda öne çıkan 'ilk geminin teslim süresi 420 günden 600 güne çıkarılsın' önerisi belediye tarafından yeniden ele alındı. Firmalardan gelen talepler de dikkate alınarak ilk geminin teslim süresi 420 günden 550 güne çıkarıldı. Daha önce diğer parti gemilerin teslim süresi, ilk gemi teslim süresini takiben 75 gün iken yeni şartnamede bu süre 90 güne çıkarıldı. Yeni şartnamede yapılan bir iyileştirme de gemilerin garanti sürelerinde oldu. Daha önce 10 yıl olan garanti süreleri yeni şartnamede 5 yıla indirildi. Şartnamede ayrıca teklif verecek olan firmaların ekonomik ve mali kriterlerle ilgili istenen belgeler kolaylaştırıldı. Eski şartnamedeki bazı maddeler çıkarıldı. İlk şartnamede olduğu gibi ikinci şartnameye de yerli firmaları teşvik etmek amacıyla yerli malı teklif eden firmalara yüzde 5 oranında fiyat avantajı getirildi.
Öte yandan belediyeden yapılan açıklamada, şartname öncesi 10'u yerli 6'sı yabancı olmak üzere toplam 16 üretici firmanın görüşlerine yer verildiği belirtildi.
Tek firma katılmıştı
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 26 Aralık'ta yapılan ihalede iki firma teşekkür mektubu sunarken, Torlak Tersanesi'nin teklif dosyasından geçici teminat mektubu çıkmadığı için değerllendirme dışı bırakılmıştı. İhalede tek geçerli teklifi veren Hollanda'nın Damen Tersaneleri'nin teklifi ise muhammen bedelin çok üzerinde çıkmıştı. İhaleye katılan firmalardan Austal, ihalede kompozit kabuk şart koşulduğu için teşekkür vererek ihaleden çekilmişti. Damen Shipyard'ın 185 milyon euro (450 milyon TL) teklif verirken Torlak Tersanesi, 282 milyon TL (Geçici teminat mektubu dosyasında çıkmadığı için teklifi kabul edilemedi) teklif vermişti. Başkan Kocaoğlu geçerli tek tekifin olduğu ihaleyi daha sonra fiyat sorgulamasından geçemediği için iptal ettiğini açıklamıştı
GÖRÜŞLER
"Artık söylenecek bir şey kalmadı"
Gemi Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Emrah Erginer, şartnamede büyük oranda bir değişikliğe gidilmemesine tepki gösterdi. Oda olarak söylenebilecek her şeyi söylediklerini, İzmir İl Koordinasyon Kurulu olarak da belediyeye yeni alınacak vapurların nasıl olması gerektiği yönünde teknik bir görüş de sunduklarını hatırlatan Erginer, "Bugüne kadar söylediklerimizin hepsinin arkasında duruyorum. Bu konuda bugüne kadar söylenmesi gerekenlerin, yapılması gereken uyarıların hepsini yaptık. Artık bunların üzerine eklenecek, söylenecek başka bir şey kalmadı" diye konuştu.
"Aziz Başkan'ın bir bildiği vardır"
Deniz Ticaret Odası İzmir Şube Başkanı Geza Dologh bu konunun GİSBİR'in uzmanlık alanı olduğunu söyledi. İlk ihale öncesi Deniz Ticaret Odası üyesi olan ve aynı zamanda GİSBİR'e üye sektör temsilcilerinin talebi üzerine Başkan Kocaoğlu ile aralarında bir toplantı organize ettiğini ve tarafları bir araya getirdiğini belirten Dologh, şunları söyledi: "Türkiye'de maalesef genellikle bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunuyor. GİSBİR Başkanı Murat Kıran geçtiğimiz günlerde gerekli açıklamaları yapmıştı. Eğer bana 'Bu gemilerin Türkiye'de yapılmasını istermisiniz' diye sorarsanız tabii ki isterim. Anladığım kadarıyla Aziz Başkan illaki gemi tipi katamaran olsun, gemi yapımında kullanılan malzeme de karbon kompozit olsun istiyor. Mutlaka sayın Başkan'ın da bir bildiği vardır."
Kaynak: Yeni Asır
