Türkiye ile İran arasında tercihli ticaret anlaşmasının onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanunun yürürlüğe girmesi bölgeye ihracat potansiyeli bulunan sektörlerde heyecan dalgası yarattı. Türkiye ile İran arasında 2013 sonunda 14,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen ticaret hacminin önümüzdeki yıl itibariyle 35 milyar doları bulacağı öngörülürken, 500 milyar dolarlık ekonomiye sahip İran ile yapılan anlaşma en çok da mobilya, otomotiv, tekstil, gıda ve beyaz eşya sektörlerinde etkin olan Bursa ekonomisini yakından ilgilendiriyor.
Sorunlar ihracatı etkiledi
Anlaşma ile yüzde 40’a varan vergi indirimlerinin yanı sıra ürünlerden spesifik vergi alınmayacağı için indirimlerin 3 katı bulacağını söyleyen İnegöl Mobilya Sanayicileri Derneği (İMOS) Başkanı Mustafa Akyol, “İran, mobilya konusunda Türkiye’nin en önemli pazarlarından biriydi. Ne var ki, siyasi sorunlar ve devalüasyon nedeniyle Türkiye’ye kapandı. 2011’de 110 milyon doları bulan ihracatımız orada toplanacak mobilya parçaları da dahil olmak üzere 2013’te 31 milyon dolara geriledi” dedi. Libya ve Irak’tageleceği görme noktasında sıkıntılar yaşadıklarını belirten Akyol, oturmuş bir yapıya sahip İran’ın özellikle mobilya için önemli bir pazar olduğunu vurguladı. Akyol, anlaşmanın sektör lehine sonuçlarını önümüzdeki yıl görmeye başlayacaklarını ifade etti.
Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatları Birliği (UYMSİB) Başkanı Salih Çalı, dönemsel olarak İran’ın getirdiği ek gümrük tarifeleri nedeniyle yaş meyve sebze ihracatında duraksamalar yaşandığını belirterek, “Bunlar giderilirse Türkiye ve UYMSİB ihracatını hedefl ediği değerlere çekebilir. Birliğimiz ile İran arasındaki ihracat rakamları çok değişiklik gösteriyor. Son 2 yıldır ise ihracatımız bulunmuyor”dedi.
Uludağ Meyve Sebze Mamulleri İhracatçıları Birliği (UMSMİB) Başkanı Orhan Gençoğlu da , anlaşmanın genel ihracata olumlu yansıyacağını söyledi.
‘Otomotiv için ciddi bir pazar olabilir’
İran’ın toplam otomotiv ihracatı içerisindeki payının yüzde 1’in altında olduğunu söyleyen Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Orhan Sabuncu, 2013’te yüzde 55 gerileyen İran’a yönelik otomotiv ihracatının 2014 Ocak-Eylül döneminde yüzde 24 arttığını belirtti. İran’ın otomotivde ciddi bir pazar olabileceğini vurgulayan Sabuncu, “Tercihli ticaret anlaşması ile bazı otomotiv yan sanayi ürünlerinin ülkemizden ithalatında İran’ın uygulayacağı gümrük vergileri kademeli olarak yüzde 30 azalacak. Bu indirimlerin de etkisiyle İran’a ihracatımızda artış bekleyebiliriz” diye konuştu.
Anlaşmanın kapsamı genişletilmeli
Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (UHKİB) Başkanı Şenol Şankaya, komşu ülkelerde yaşanan siyasi karışıklıklara rağmen İran’a yönelik ihracatta bir önceki yıla göre yüzde 100’ün üzerinde artış yakaladıklarını ifade etti. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) Başkanı İbrahim Burkay da söz konusu anlaşma kapsamının her iki ülkenin menfaatleri de gözetilerek genişletilmesi, ayrıca ticaret ve yatırımlara ilişkin temasların artırılmasını istedi.
Gülay Soydan Pehlivan - DÜNYA
