Karadeniz’in tarihi liman kenti: Odessa

Ukrayna’nın en büyük liman kenti Odessa, yarattığı ekonomik ve ticari canlılık sayesinde Karadeniz trafiğinin merkezi durumunda.

1794 yılında kurulan Odessa, diğer Avrupa şehirlerine kıyasla daha kısa bir geçmişe sahip olmasına rağmen coğrafi konumu ve hızlı yapılanmasıyla Doğu Avrupa ülkelerinin en gelişmiş şehirlerinden biri olmayı başarıyor.

Bugün Odessa şehrinin bulunduğu bölgede yer alan ve 1529 yılından sonra uzun bir süre Osmanlı yönetimine bağlı kalan Khadjibei (Hacı Bey) şehri, 18. Yüzyılın sonlarında meydana gelen Türk - Rus savaşları ardından Rus birliklerinin egemenliği altına girdi. Dönemin Çariçesi II. Catherine’nin buyruğu ile bölgeye Rus Donanması’nın komuta merkezi de olacak bir liman inşa edildi. 1794 yılında şehrin ve inşa edilen limanın adı bugünkü ismi Odessa olarak değiştirildi.

Liman 1819’dan 1858 yılına kadar serbest limandı. Sovyetler Birliği döneminde ise bu liman hem donanmanın merkezi hem de Sovyetler Birliği’nin en önemli ticaret kapısıydı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Odessa şehri ve limanı bağımsız Ukrayna’ya verildi. 1 Ocak 2000 tarihinde Odessa Limanı’ndaki Quarantine Terminali’nin 25 yıl süreyle serbest ticarete açık olmasına karar verildiği açıklandı. Odessa’nın liman şehri olması endüstrinin de bu alanda yoğunlaşmasına sebep oluyor. Bölgede petrol rafinerisi, makine fabrikası, şeker fabrikası, gemi yapımı ve tamir tersaneleri, balıkçılık ve deniz ürünleri endüstrisi aktif halde. Ukrayna’nın en büyük balıkçılık firması ‘Antarktika’ burada yer alıyor. Tarım sektöründe ise ayçiçeği, şaraplık üzümler ve hayvansal gıdalar başlıca ürünler arasında bulunuyor.

Odessa Limanı

Şehrin göz bebeği olan 141 hektarlık alana kurulu Odessa limanı, 54 rıhtıma sahip. Limanın toplam iskele uzunluğu 9 bin metre.Konteyner terminallerinin yıllık kapasitesi 900.000 TEU, yolcu terminali ise yılda 4 milyon kişiyi misafir edebiliyor.Petrol ve petrol ürünleri, sıvı gaz, tropik ve bitkisel yağlar, metaller, inşaat malzemeleri, kömür, tahıl ve işlenmemiş şeker, limanda ticaret hacmini oluşturan başlıca yüklerden. Bu yükler kara, demir, deniz ve nehir yoluyla alıcılara ulaştırılıyor.

Liman sınırları içinde kuru yük kargolanan sekiz ürün elleçleme terminali, bir yolcu terminali, petrol limanı, iki konteyner terminali, bitkisel ve teknik yağ işlenen terminal ve tahıl sevkiyatı yapan araçlar için özel iskeleler mevcut.

Bunların yanı sıra bir de “Porto-Franko” yani Serbest Ekonomi Bölgesi olarak çalışmakta olan Quarantine Terminali yer alıyor. Hem devlet hem de özel kuruluşların ortaklığı ile limanda yaklaşık 400 küçük ve orta ölçekli şirket hizmet veriyor. Odessa limanı, günümüzde, Karadeniz’in doğu batı ticaretini sağlamasındaki önemli rolünü koruyor. Limanın 21 milyon ton kuru, 25 milyon ton sıvı yük olmak üzere 46 milyon tonluk trafiği kaldıracak kapasitesi bulunuyor.

Türkiye’nin Odessa limanı ile bağlantıları

Odessa, Bağımsız Devletler Topluluğu’nda, Türkiye’nin ikinci büyük ticaret ortağı olan Ukrayna ile bağlantısının önemli bir durağı. İki ülke arasındaki yoğun ithalat ve ihracat trafiğini ise yine Odessa Limanı göğüslüyor. Türkiye’den ihraç edilen mallar arasında ilk sırada inşaat malzemeleri yer alıyor. Başı çeken diğer ihraç ürünleri arasında ise gıda maddeleri, tekstil, tütün ve mamulleri, elektrikli makine ve cihazlar, şeker ve ürünlerini saymak mümkün. Türkiye ise Ukrayna’dan yağlı tohumlar, sanayi bitkileri, gübre ve diğer kimyasalları ithal ediyor.

Arkas Ukraine

2003 yılında Arkas'ın acenteliğini yürütmek üzere Odessa'da kurulan Arkas Ukraine, Akdeniz ve Karadeniz limanları dışındaki limanlara da servis verebilmek adına 2007 yılında Hanjin'in acentesi olarak önce ‘Sealane' şirketini, 2008 yılında Hapag- Lloyd acentesi olduktan sonra da ‘Overseas Ukraine'i faaliyete geçirdi. Bunun yanı sıra, 2008 yılında, konteyner kara nakliye organizasyonları için de, 20 adetlik tır filosuyla ‘Arlogic Ukraine' hizmet vermeye başladı. 2010 yılında pazarlama faaliyetlerinin artırılması amacıyla Kiev'de açıldı.

www.UlasimOnline.com