Geçtiğimiz dönemde Havacılık sektörü çalışanlarına yönelik yürürlüğe konulan grev yasağı ve sonrasındaki işten çıkarmalarla gündeme gelen Türk Hava Yolları'nda sular durulmuyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı SHT-6A.50 Revizyon 05 olarak bilinen Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme sürelerini düzenleyen talimat, THY’de uygulanmaya başlandı. Bunun üzerine Yüksek Hakem Kurulu'na taşınan toplu iş sözleşmesi görüşülme sürecinde, bu kez de mesai saatlerinin artırılması çalışanlar arasında tepkiyle karşılandı. Türkiye Sivil Havacılık Sendikası (HAVA-İŞ)'nın yaptığı açıklamada, personelin çalışma saatlerinin çalışan hak ve menfaatlerine aykırı olarak artırıldığı ve dinlenme sürelerinin kısaltıldığı iddia edildi.
"THY Demokrasi Ayıbı İşliyor"
Sendikanın yaptığı açıklama şöyle:
"Değerli Uçucu Ekip Üyeleri;
THY A.O işvereni, grev yasağı getirterek Yüksek Hakem Kuruluna havale ettiği 23. Dönem toplu İş sözleşmesinde Yüksek Hakem Kurulu’na “uygulamada ben SHGM kurallarını uyguluyorum” diyebilmek ve toplu iş sözleşmesinin 99. Maddesi kapsamında yıllarca uğraşılarak, didinilerek, mücadele edilerek kazanılan haklarımızı şimdiden ortadan kaldırmak için aymazca ve hukuk dışı girişimlere başvurmaya başlamıştır.
305 arkadaşımızın iş sözleşmesini haksızca feshederek, zaten eksik olan uçucu ekip sayısı yönünden şirketi riske sokanlar, şimdi operasyonları yapamaz hale gelince sizlerin kazanılmış haklarına saldırmaya başladılar.
Bugün sizlere yayınlanan THY A.O İnsan Kaynakları imzalı duyuru tamamen çarpıtmaya dayalı ve kötü niyetli bir açıklamadır.
22. dönem toplu iş sözleşmesinin 31.12.2010 tarihinde sona erdiği doğrudur ancak yürürlükte olmadığı tamamen gerçek dışıdır.
23. döneme ait geçmiş 19 aydır 22. Dönem toplu sözleşme geçerliydi de, şimdi mi geçersiz oldu?
Böylesine bir çarpıtma tavrı tamamen panik içinde olan ve bitişe giden THY yönetiminin çaresizlik tavrıdır. Çünkü;
2822 sayılı TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ, GREV VE LOKAVT KANUNU söyle demektedir.
“TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKMÜ:
Madde 6 - Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe hizmet akitleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. Hizmet akitlerinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Hizmet akdinde düzenlenmeyen hususlarda toplu iş sözleşmesindeki hükümler uygulanır.
Toplu iş sözleşmesinde hizmet akitlerine aykırı hükümlerin bulunması halinde hizmet akdinin işçi lehindeki hükümleri geçerlidir.
Her ne sebeple olursa olsun sona eren toplu iş sözleşmesinin hizmet akdine ilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceye kadar hizmet akdi hükmü olarak devam eder.”
Bu kadar açık bir yasa hükmünü yok sayan bir anlayışa saygı duyulabilir mi?
Grev yasağı getirerek demokrasi ayıbı işleyen yasakçı zihniyete alışan THY Yönetimini o denli keyfiliğe sürüklenmiş ki artık yasaları da yorumlama hakkını kendisine hak sayıyor.
Yine; aynı duyurudaki “Bununla birlikte, Ortaklığımızın PR.01.07.007 prosedüründe daha önce yer alan düzenleme SHGM’nin SHT 6A -50 (Rev 4) ‘te yer alan düzenlemesiyle birebir aynı olup, talimattan farklı bir hüküm içermemekteydi. Yani, prosedür ile SHGM düzenlemesi arasında çalışanın lehine bir fark bulunmamaktaydı” Şeklindeki bölüm ise iyice trajik ve komiktir.
Bu değerlendirmeye göre 180 saat olarak uygulanan Uçuş Görev Süresi, 210 saat olmuştu da biz mi farkında değildik?
ER uçuşları hariç haftalık 30 saat olan blok time, 36 saat olmuştu da biz mi farkında değildik?
ER uçuş görevlerinde 2 yerel gece 36 saat olan konaklamadaki dinlenme süresi, 24 saat olmuştu da biz mi farkında değildik?
Birbirini takip eden 30 gün olan ay tanımı, takvim ayı olmuşta biz mi farkında değildik?
Ana üste yeri değişmeyen 8 gün boş ve takvim günü olan boş süreler biri konaklama meydanında kullandırılan yeri değişen 7 boş gün olmuşta biz mi farkında değildik?
Ana üste 12, konaklama meydanlarında en az 10 saat olan dinlenme süreleri, konaklama meydanında 8, ana üste 10 saat olmuşta bizi mi farkında değildik? Daha onlarca örnek verebiliriz.
Değerli kabin ve kokpit ekipleri;
Bu gelişmeler haklarımıza çok kapsamlı bir saldırıdır. Grev yasağı da bu saldırılara zemin olarak getirildi ve uygulandı.Sendikamız yasak hayata geçmesin diye önemli uyarılar yaptı ve karşı çıktı. Şimdi işveren asıl yüzünü iyice açığa çıkarıyor. Biz grev yasağına binlerce üyemizin karşı çıktığını biliyoruz, ancak 305 arkadaşımız sizlere gözdağı vermek üzere acımasızca işten çıkarıldı. İşte şimdi bu gözdağına güvenerek sizin haklarınıza saldırıya geçtiler. Buna izin vermeyeceğiz.
Halen Yürürlükte bulunan 22. Dönem Toplu İş Sözleşme 99. Maddesinde
“2- Genel Hükümler Bölümü;
a) Bu konuda toplu iş sözleşmesinin aşağıdaki hükümleri ile imza tarihinde yürürlükte olan THY A.O. Ortaklık yönetmeliklerinin mevcut hükümleri uygulanır.
Bu toplu iş sözleşmesinin veya Ortaklık ilgili yönetmeliklerinin düzenlediği hükümler konusunda, ilgili resmi mercilerce yürürlüğe konulmuş veya konulacak her türlü yasal mevzuatla ilgili olarak; bu mevzuatlarda aynı konuda farklı düzenleme olması halinde sadece personel lehine olanı uygulanır.”Şeklinde açık hüküm vardır.
Bu hükümlere göre THY A.O’da ilgili toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihteki yönetmelikler geçerli olduğu gibi, Resmi mercilerce hem yürürlüğe konulmuş (Yani SHT 6A-50 Revizyon 4) hem de, yürürlüğe konulacak (yani şimdi yürürlüğe konulan SHT 6A-50 Revizyon 5) mevzuatlarda aynı konuda farklı düzenleme varsa personel lehine olanlar geçerli olacaktır.
Bu hüküm yıllardan buyana yani SHT 6A-50 Revizyon 4 yıllardır yürürlükteyken de uygulanmaktadır, SHT 6A-50 Revizyon 5, 6, 7 de yürürlüğe girse de uygulanacaktır. Bu açıdan Revizyon 5 uygulamada siz üyelerimizin haklarında hiçbir şekilde geriye gidişe neden olamaz.
Bunun tersini kim söylüyorsa bu toplu iş sözleşmesinin ihlalidir ve suçtur.
Bu açıdan hem 22. Dönem toplu iş sözleşme 99. Maddesi tümüyle, hem de 22. Dönem Toplu İş sözleşmesinin imzalandığı tarihte geçerli olan henüz prosedür olmayan 07-029 Yönetmeliğinin toplu iş sözleşme ile gelen ilave hakları da kaydedilmiş olan OM Part A Revizyon 14 geçerlidir ve uygulanmalıdır. Ki bunu o tarihte Uçuş İşletme Başkanı olan Sayın Aykut Alpa resmi duyurusu ile zaten teyit etmişti.
Değerli kabin ve kokpit ekipleri;
İnsan Kaynakları tarafından yayınlanan bu duyuru açıkça bugüne kadar kazanılmış hakların tümünü yok sayan ve toplu iş sözleşmeyi yok sayan, sizlere yeni bir baskı, tehditle aba altından sopa gösteren, tam anlamıyla hukuk dışı bir açıklamadır.
Yapılan bu açıklama insanları hiç bir şey bilmeyen, biat eden ve her şeyi kabullenen onursuz topluluklar olarak gören tam bir despotik yaklaşımdır.
Yapılacak olan çok açık ve nettir. Kazanılmış haklarımızı uygulamak, ihlallere uymamak kural dışılığa izin vermemek. Bu tavrı birlikte koymalıyız. Her atılacak bir geri adım onlarca kayba neden olacaktır.
İşten haksızca çıkarılmalarına rağmen 64 gündür dış hatlarda direnen arkadaşlarımız grev hakkının kaybedilmemesi için hala mücadele veriyor. Onların mücadelesi aslında ne yapılması gerektiğini de ortaya koyuyor.
Yüzlerce arkadaşımız” istifa etmek istiyorum” çığlığı yerine “haksızlığa karşı duruyorum” “kural ihlallerine hayır diyorum” diyerek çalışanların gerçek gücünü ortaya koymalıdır.
