Metroda ‘yerli yatırımcı’ ertelemesi
Yerli sanayiye 10 milyar Euroluk pazarın kapısını açacak ihalede son dakika gelişmesi yaşandı. Yerli ve yabancı sanayicilerin nefesini tutarak beklediği, dün yapılacağı açıklanan ihale, 5 Mart’a ertelendi.
Ulaştırma Bakanlığı’nın, Ankara Metrosu için 324 set metro aracı almak için açtığı ve yüzde 51’e kadar ‘yerli üretim şartı’ koyduğu vagon ihalesinde yüzde 51 ‘yerli üretim şartı’ konulması büyük heyecanla karşılanmış, ancak ‘Bir defada 130 araç üretmiş olma’ şartı konulması, ihaleye hazırlanan yerli üreticilerde şok yaratmıştı. Ulaştırma Bakanlığı, gelen tepkileri dikkat alarak, söz konusu şartı esnetmeye karar verdi. Bu nedenle dün yapılması gereken ihale, yerli sanayiciler için zorlayıcı koşulların esnetilebilmesi için 5 Mart’a ertelendi. Bakanlık ihale kapsamında ilk partide yüzde 30, diğer partide yüzde 51 ‘yerli üretim katkısı’ şartı konulan ihalede, “bir defada 130 araç üretmiş olmak” şartı aranması, ihaleye hazırlanan yerli üreticileri engellemişti. Türkiye’de bu rakamların çok üzerinde üretim yapan firmalar olmasına rağmen, bu rakamı bir defada üreten yok. Ulaştırma Bakanlığı’nın bir zeyilnameyle bu şartı yüzde 25’e çekmesi istendi. Yerli sanayi destek için yerli üretim şartı konulurken, bir yandan da böyle bir engel konulmuş olması tartışma yaratmıştı. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün devreye girmiş, “Teslimat şartının değiştirilmesi için ilgili bakanlık nezdinde çaba harcıyoruz” demişti. Son dakika değişikliği de bu sıkıntının giderilmesine dönük zaman kazanmak için yapıldı.
İş bitirme şartının, yerli sanayicinin istediği yüzde 25’lik sınıra çekilmese bile yüzde 30’a kadar indirilebeliceği, ayrıca ‘Bir defada şu kadar iş bitirmiş olma’ zorunluluğuna açıklık getirilerek, 1 sözleşme kapsamında belirlenen sayıda üretimi yapmış olma şeklinde tanımlanacağı tahminleri yapılıyor. Bu durumda yerli sanayi şirketlerinin biraraya gelerek ihaleye girebilme şansı da doğacak. Öte yandan yerli üreticilerin de ihalede yarışabilecek olması, ihaleye katılacak yabancı üreticilerin fiyat konusunda daha ölçülü olmaları sonucunu yaratacağı için büyük önem taşıyor.
G.Koreli Rotem bastırıyor
İhalede hangi grupların yarışacağıyla ilgili tahminler yapılırken, Güney Koreli Rotem’in ihaleyle ilgili sıkı çalıştığı bilgisi kulislerde konuşuluyor. 2011 yılı Ekim ayında Güney Kore firması Hyundai Rotem, İzmir Aliağa-Menderes hattında kullanılacak 40 tren setiyle ilgili ihaleye kazanmıştı.
EN BÜYÜK VAGON ÜRETİCİLERİ
Dünyada raylı sistem/metro araç setleri üreten firma sayısı oldukça sınırlı. Bu sektörde en büyük üretimi Fransız Alstrom firması yapıyor. Yıllık üretimi 2.500 araç olan Alstrom’u, yıllık 2.400 araçla Japon Mitsubishi firması izliyor. Arkasından gelen İsveç - Kanada ortaklığındaki Bombardier firmasının ise yıllık üretimi 2.000 araç. Güney Koreli Hyundai ise yılda 1.000 araç üretiyor.
Takvim
