Türkiye’nin toplam ihracatı 2014 yılında yüzde 4 artışla 157.6 milyar dolara ulaşarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Rekora rağmen 166 milyar dolar olan hedef tutmadı. 2015’te ise hedeflenen rakam 173 milyar dolar.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden (TİM) yapılan açıklamaya göre, otomotiv endüstrisi, 2014 yılında 22.2 milyar dolarla en fazla ihracat yapan sektör oldu. Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü 18.7 milyar dolarlık ihracatla ikinci sırada yer alırken, bunu 17.8 milyar dolarlık ihracatla kimyevi maddeler sektörü takip etti.
Mücevher gibi ihracat
2014 yılında en fazla ihracat artışı mücevherde oldu. Vergi kolaylığı sağlanması mücevher ihracatını yüzde yüzde 38 artırarak 2.2 milyar dolardan 3.1 milyar dolara yükseltti.
Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 78.8’ini gerçekleştiren sanayi grubunda, yıllık yüzde 4.3’lük yükselişle 124.1 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Bu dönemde toplam ihracatın yüzde 14.3’ünü oluşturan tarım grubunda, bir önceki yıla göre yüzde 5.4’lük artışla 22.5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
Geçen yıl, sanayi sektörü alt başlığında toplam ihracattan yüzde 59.2 pay alan sanayi mamulleri ilk sırada yer aldı. Sanayi mamullerinde en büyük paya yüzde 14.1 ile otomotiv endüstrisi sahip oldu.
Fındıkta ‘don’ etkisi
İhracatını en fazla artıran ürün gruplarında ikinci sırayı fındık ve mamülleri aldı. Fındık ihracatı yüzde 31.2 artışla 1.7 milyar dolardan 2.3 milyar dolara yükseldi. Fındık ihracatındaki artış düşük rekolteden kaynaklandı. 2014 Mart ayı sonunda meydana gelen don olayı fındık çiçeğini kavurmuş, rekolte de buna bağlı olarak yarı yarıya düşmüştü. İhraç edilen fındık miktarı 2013’ün altında kalmasına rağmen, yükselmiş olan fiyatlar nedeniyle ihracat bedeli artış gösterdi.
2014’te tütün ihracatı da yüzde 18.7 artış ile üçüncü sırada yer aldı.
Yıllık bazda en fazla düşüş zeytin ve zeytinyağında oldu. Zeytin ve zeytinyağı ihracatı yüzde 48.1 azaldı. Bu sektörü yüzde 7.7 ile madencilik ürünleri takip etti.
Irak’ta yüzde 10 düşüş var
En fazla ihracat yapılan 5 ülke sırasıyla Almanya, Irak, İngiltere, İtalya ve İran oldu. Almanya’ya ihracat yıllık bazda yüzde 11.3 artış kaydederken, İngiltere’ye yüzde 12.6, İtalya’ya yüzde 7.4 ve Fransa’ya yüzde 1.3 yükseldi. Aynı dönemde Irak‘a yapılan ihracatta ise yüzde 10.1 gerileme görüldü.
Suriye sürpriz yaptı
2014 yılında en fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında, en yüksek ihracat artışı yüzde 60.8 ile Suriye’de oldu. Bu ülkeyi yüzde 57.4’le İran ve yüzde 17.9’la Türkmenistan takip etti.
Sakarya gaza bastı
En fazla ihracat yapan ilk 10 il arasında, 2014 yılında ihracatını en fazla artıran il ise yüzde 16.3 yükselişi yakalayan Sakarya oldu.
Sözkonusu dönemde Manisa’nın ihracatı yüzde 7, İstanbul’un yüzde 6.6, Denizli’nin yüzde 3.9, Ankara’nın yüzde 3.7, Gaziantep’in yüzde 2.5, İzmir’in yüzde 0.4 ve Hatay’ın yüzde 0.2 artış gösterdi.
Bununla birlikte, sözkonusu dönemde Bursa’nın ihracatı yüzde 0.8 ve Kocaeli’nin ihracatı ise yüzde 2.8 geriledi.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi: "Kurla oynayanın eli yanar"
“Jeopolitik gerginlikler ihracatımızı yaklaşık 4 puan düşürdü. Bunlar olmasaydı ihracat yüzde 8-9 artacak, ihracat GSYH büyümesine 1 puan ek katkı verecekti. Parite açısından 2015 oldukça dalgalı bir yıl olacak. Bu yıl dolarda ortalama kur beklentimiz 2.35, euro’da yıl içerisinde 2.90 olarak şekillendi. Döviz kurlarındaki oynaklık devam edecek. AB’ye ihracatta fiyat tutturma daha da zorlaşacak. Kurla oynayanın eli yanar. Kur lokması zehirli lokma. İhracatçılarımız pariteyle oynamasın. İhracatçılara mesajımız: Riskini hedge et. Kendini hiç etme. Ayrıca ihracat sigortası imkanlarından sonuna kadar faydalansınlar. Zaten sınırda olan kârlarını kur hareketlerine feda etmesinler.”
Rusya hayal kırıklığı yarattı
Avrupa Birliği’nden bir yıl gıda maddesi ithal etmeyeceğini duyuran Rusya’ya, Türkiye’den yapılan ihracatta büyük artış bekleniyordu. Ancak Rusya hayal kırıklığı yarattı. Bu ülkeye ihracat yüzde 15.1 oranında geriledi. Bağımsız Devletler Topluluğu’na ihracatta yüzde 6 ve Afrika’ya yapılan ihracatta da yüzde 4 düşüş yaşandı.
Bölgesel olarak bakıldığında 2014 yılında AB’ye ihracat yüzde 9, Ortadoğu’ya yüzde 6 ve Kuzey Amerika’ya yüzde 16 artış gösterdi.
www.ulastirma.com.tr
