Otomotiv'de ithalat, ihracatı solladı
Sanayi Bakanı Nihat Ergün'ün otomotivcilere yönelik "Satılan araçların üçte ikisi ithal. Otomotivde dış ticaret dengesi alarm veriyor. Bu yüzden yerli otomobil markamızı yaratmamız lazım" uyarısında haklı çıktı.
İç pazarın rekor üzerine rekor kırması ve Avrupa pazarlarının daralması üzerine, ithalat 5 yıl sonra ilk kez ihracatı geçti. İlk 3 ayda binek otomobilde 117 milyon dolarlık açık verildi.
Otomotiv sektörünün korktuğu başına geldi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün’ün otomotivcilere yönelik “Türkiye’de satılan araçların üçte ikisi ithal. Otomotivde dış ticaret dengesi 300 milyon dolarlara kadar geriledi. Bu rakam tehlikeli boyuta geldi. Pazar 2011’de bu canlılığını sürdürürse dış ticaret dengesi eksiye dönebilir. Bu yüzden kendi markanızı yaratın” uyarısında haklı çıktı. Türkiye ekonomisini tehdit eden cari açık problemine, lokomotif sektör otomotivden de darbe geldi.
2001’e kadar ‘Otomobil ithalatı, cari açığı tetikliyor’ diye eleştirilen ancak yaptığı ihracat hamlesiyle sadece 2008’de 5.5 milyar dolar, son 10 yılda 15 milyar dolar fazla veren otomotiv sektöründe, dış ticaret dengesi yeniden eksiye geçti. Otomotiv Sanayi Derneği’nin (OSD) yayınladığı rapora göre, ilk 3 ayda 3 milyar 839 milyon dolarlık taşıt araçları ihracatı yapılırken, ithalat 3 milyar 874 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece 2005 yılından sonra taşıt araçlarında dış ticaret ilk kez 35 milyon dolarla açık vermiş oldu.
Binek otomobildeki açık ise daha yüksek çıktı. Pazarda ithal araçların oranının yüzde 69’a çıkması, açığı tetikledi. Ocak-Mart döneminde 1 milyar 889 milyon dolarlık binek oto ithalatı gerçekleştirilirken, ihracat 1 milyar 772 milyon dolarda kaldı. İhracat ile ithalat arasında 117 milyon dolarlık fark oluştu. Otomotiv üretiminde kullanılan ve yurtdışından ithal edilen motor, şanzıman, bilgi ekranı gibi yan sanayi parçalarının da yer aldığı otomotiv ürünlerinin dış ticaretinde ise Ocak-Mart döneminde 63 milyon dolarlık açık verildi.
AB pazarları daralıyor
Avrupa Birliği (AB) pazarlarının daralmasıyla ihracat artışının sadece yüzde 7 seviyesinde kalmasına karşılık 2010’u rekorla kapatan, 2011’e de hızlı giren otomotiv satışları, dengenin bozulmasında etkili oldu. Nisan ve Mayıs aylarında da pazarın hareketli geçmesi, dış ticaret dengesinin daha da fazla bozulmasına neden olacak. İlk 4 ayda oto satışları yüzde 70.3’lük artışla 176 bin 730 bine ulaşırken, bu rakamın yüzde 69’unu ithaller oluşturdu. Ocak-Nisan döneminde ihracat sadece yüzde 7 artış gösterdi. Binek oto ihracatında artış yüzde 3’le sınırlı kaldı.
‘Seçimden sonra ÖTV artacak’ dedikodusu talebi öne çekti
OSD Genel Sekreteri Prof. Ercan Tezer, otomotivde dış ticaret dengesinin bozulmasında daralan AB pazarları ile iç pazardaki canlılığın etkili olduğunu açıkladı. Tezer, “Pazarın bu kadar hareketli olması, tüketicinin talebi erkene çekmesine bağlı. Seçimden sonra ne olacak, faizler artıyor, ekonomiyi soğutma tedbirleri devam ediyor, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve KKDF (Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu) artacak diye konuşuluyor. İşte bu soru işaretlerini gören tüketici, erken davranıp araç alıyor. Bu yüzden dış ticaret dengesi bozuluyor” dedi. Tezer, 2010’de ucu ucuna fazla veren dış ticaretin 2011’de ya tam dengede olacağını ya da eksiye dönebileceğini kaydetti.
15 MİLYAR DOLAR
1996-2001 döneminde otomotiv ürünlerinde (taşıt araçları+yan sanayi parçaları) dış ticaret açığı 13 milyar 227 milyon dolar iken, 2001-2010 arasında yaklaşık 15 milyar dolarlık dış ticaret fazlası oluştu.
