Temeli 47 yıl kadar önce atılan Petkim’de kamuya ait son hisse için teklifler önceki gün alındı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın (ÖİB) elindeki yüzde 10,32'lik hisse için iki teklif geldi. Teklif veren firmalardan biri Petkim'in büyük hissedarı, diğeri ise Petkim'in müşterisi. Kamuya ait son hissenin satışı ile 25 yıllık Petkim özelleştirmesi süreci de tamamlanmış olacak.
Petkim hisseleri için Socar Turkey Enerji A.Ş ve Socar Internatıonal DMCC Ortak Girişim Grubu ile Naksan Plastik ve Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin teklif verdiği açıklandı.
Teklif alımlarından sonraki adım, iki firma ile yapılacak nihayi görüşmede belli olacak. İhale komisyonu teklif veren iki firmayı davet edecek ve Petkim'in yüzde 10,32'lik hissesi için son tekliflerini alacak.
İki firmanın davet edileceği görüşmede Petkim’in kamudaki kalan hissesinin yeni sahibi de belli olmuş olacak. Böylelikle özelleştirme süreci 1987’de başlanan Petkim’de süreç tamamlanmış olacak.
Hırdavat dükkânında çıktı Petkim'e teklif verdi
Petkim’in yüzde 10,32’lik hissesi için iki firma yarışacak. Söz konusu firmalardan biri Pektim açısından ‘yabancı’ değil. Zira, Petkim’in yüzde 51’lik hissesi Azeri Petrol şirketi Socar’a ait. Teklif veren ikinci şirket ise Naksan Plastik Enerji A.Ş.
Naksan Plastik’in temeli 1940’larda Gaziantepli Nakıboğlu Ailesi'nin kurduğu hırdavat dükkânına dayanıyor. Aile 1960’larda hırdavat dükkanlarında sera örtüsü ve polietilen film satışı ile plastik sektörüne adım atmış oldu.
Sektörde artan talep, Nakıboğlu Ailesi'ni ticaretten üretici olmaya yöneltti. Naksan Plastik’in temeli ise 1979’da atıldı. 330 bin metre kare alanda üretim yapan Naksan Plastik aynı zamanda, yerli-yabancı çok sayıda üretici gibi, Petkim’in müşterileri arasında yer alıyor.
Petkim’in temeli 1965’te atıldı
Türkiye’nin sayılı stratejik şirketlerinden biri olarak değerlendirilen Petkim'in temeli 1965’te atıldı.
İzmit-Yarımca’da açılan entegre tesisi, İzmir Aliağa'da kurulan tesis takip etti. Yarımca Kompleksi'nde beş ayrı tesiste üretim yapılırken, artan talep nedeniyle “Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı” döneminde Aliağa'da ikinci kompleks yatırımına başlandı.
Kompleks 1985 yılında üretime geçti. Aliağa kompleksinde 14 fabrika, 8 ortak tesis özel liman ve barajı bulunan büyük bir sanayi kuruluşu haline geldi.
Aliağa’daki tesisin 1985’de devreye girmesi ile birlikte Petkim, 50'yi aşan petrokimyasal ürün yelpazesiyle Türk sanayisinde en önemli hammadde üreticilerinden biri konumuna yükseldi.
Petkim 'in ürettiği hammaddelerden plastikler ve sentetik kauçuklar; inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj sektörlerinin önemli girdileri. Sentetik elyaflar ise tekstil sektöründe kullanılıyor. Ayrıca, ilaç, boya, deterjan, kozmetik gibi birçok sanayi için girdi üretiliyor.
Özelleştirme süreci 1987’de başladı
Petkim için özelleştirme süreci 1987 yılında başladı. Şirketin ilk satılan varlığı İzmit Yarımca’daki tesis oldu. 2001 yılında yapılan satışta Yarımca tesisi 60 milyon dolara satıldı.
Petkim’de ilk ihale süreci 20 Ocak 2003’da başladı ve 5 Nisan’da yapılan ihalede 5 teklif gelmişti. Pektim ihalesinde en yüksek teklif Uzan Grubu’na ait Stardart Kimya isimli şirketten gelmişti. Ancak Uzan Grubu’nun ödemeyi yapamaması nedeni ile ihale iptal edildi.
Yüzde 34’ü halka açık
İlk ihalede istenen elde edilmeyince ikinci ihale süreci 26 Ağustos 2003’de başlatıldı. İkinci ihale için son teklif tarihi 30 Ocak 2004 olarak açıklanmasına karşın, anılan süreçte yeterli teklif gelmeyince ihale bir kez daha iptal edildi. Petkim’de blok satış yönetiminin istenen sonucu vermemesi nedeni ile halka arz yöntemi gündeme geldi. Nisan 2005’de Petkim’in sermayesindeki yüzde 34,5 hissesi halk arz yöntemi ile satıldı.
Socar yüzde 51'ini aldı
Yüzde 34’lük halka arzdan sonra blok satış yöntemi yeniden gündeme geldi ve yüzde 51’lik kamu hissesi için 5 Temmuz 2007’de ihale yapıldı. İhaleye yerli-yabancı 8 firma teklif vermiş en yüksek TransCentralAsia Ortak Girişim Grubu vermişti.
Ancak Rus-Kazak ağırlıklı grubun kimliğine ilişkin tartışmalar nedeni ile ihalede 2 milyar 40 milyon dolar ile ikinci en yüksek teklif veren Azeri Devlet Petrol Şirketi Socar ve Türk firması Turcas’ın kurduğu Socar-Turcas Ortak Girişim Grubu ile sözleşme imzalanmıştı.
