Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "Nükleer santralleri, 'ben ucuza, yarı güvenlikli yapayım' dediğiniz anda uluslararası arena buna izin vermez. Türkiye'de 9 büyüklüğünde bir deprem hiç yaşanmadı. Ama siz bilin ki bu yapı (Akkuyu Nükleer Santrali) biz istesek de istemesek de Türkiye'nin en güvenilir yapısı olacak"
Yıldız, Genç Türkiye Zirvesi'nde düzenlenen "Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Yeşil Türkiye" konferansında, gençlere şu ankinden daha güzel bir Türkiye bırakmak için uğraştıklarını dile getirdi.
Gelişen Türkiye'nin küçülen enerji sektörü olamayacağını vurgulayan Yıldız, bulunulan konumda enerji sektöründe daha hızlı büyüyen bir Türkiye oluşturulması gerektiğini söyledi.
Yıldız, ham petrol ve doğalgazın yer altında savaşın yer üstünde barışın bir gerekçesi olduğunu vurgulayarak, dünyanın hala kömür, petrol ve doğalgazdan yüzde 85 yararlandığını aktardı.
Dünyanın bir bütün olduğunu, çevre kirliliği, iklim değişikliği gibi konularda ülkelerin birbirine kayıtsız kalamayacağının anlaşıldığını vurgulayan Yıldız, şöyle devam etti:
"Bütün enerji politikalarımızın çevreye rağmen değil çevreyle beraber yürütülmesini istiyoruz. Dünyanın ısınmasına toplam iki derecelik bir marj verildi. Dünya büyüme rakamları, herhangi bir müdahale yapılmazsa önümüzdeki 25 yıl içinde ikinci dereceyi de tüketeceğini söylüyor. Dünya bir dengesizlik üzerine kurulu. Güney Afrikayı hariç tutarsak Afrika Sahrası'nda kullanılan enerji, 890 milyon nüfusun kullandığı enerjinin toplamı, 19,5 milyon nüfuslu New York'un kullandığı enerjiye denk. Bu çok ciddi bir yanlış. Dünyada 1,3 milyar insan hala enerjiyle tanışmamış durumda."
Enerji yatırımlarının yüzde 70'inin fosil yakıtlara kaymaya çalıştığını belirten Yıldız, 2000 yılında 65 milyar dolarlık fosil dışı yakıtlara yapılan yatırımın 2011 yılında 310 milyar dolarlar seviyesine ulaştığını anlattı.
Yıldız, dünya büyümesini karşılamak için yıllık 2 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerektiğini belirterek, dünya GSYH'sinin 77 trilyon dolar civarında olduğu düşünüldüğünde enerji sektörüne yapılan yatırımların öneminin bir kez daha ortaya çıktığını ifade etti.
'Türkiye, enerji sektöründe Çin'den sonra en fazla büyüyen ülke'
Türkiye'nin, büyümesini uluslararası sermayeden tamamlayan bir ülke olduğuna dikkati çeken Yıldız, bu durumun, bir önceki yıl Türkiye'de yapılan tasarruf miktarı ve kazanılan paranın bir sonraki yılın büyüme rakamlarından daha küçük olmasından kaynaklandığını söyledi.
Yıldız, Türkiye'nin enerji sektöründe Çin'den sonra en fazla büyüyen ülke konumuna geldiğini belirterek, dünyanın, son 20 yılda yapılan çalışmalar, son 10 yıldaki gelişmeler ve kayagazları ile farklı bir hal aldığını anlattı.
Almanya'da, kömürden elde edilen elektriğin oranının yüzde 43 olduğunu ve bunu 2021 yılına kadar yüzde 51'lere çıkarma kararı alındığını hatırlatan Yıldız, "Türkiye'de ise 'kirli enerji kaynaklarından yapıyor, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmıyor' algısı var. Gerçek şu, yüzde 28 civarında kömür, yüzde 25 civarında yenilenebilir enerji kaynağı kullanılıyor. AB üyesi ülkelerin 2 katı kadar biz yenilenebilir enerji kaynağı kullanarak enerji üretiyoruz. Yaptığımız işleri doğru şekilde anlatmamız lazım" diye konuştu.
Dünyadaki yaklaşık 442 nükleer enerji santralin yarısının ABD, Fransa ve Japonya'da bulunduğunu dile getiren Yıldız, gelişmişlik endekslerine bakıldığında dünyanın en büyük 10 ülkesinin nükleer güç santraline sahip olduğunu söyledi. Yıldız, dünyada 30 ülkede nükleer güç santrali bulunduğunu ve bunların G20 ülkelerinde yer aldığını hatırlattı.
Yıldız, burada algıyla gerçeğin çok farklı olduğunu dile getirerek, "Bir ülke kalktı, '2021 yılında nükleer santrallerden vazgeçiyorum' dedi. Zararlıysa hemen vazgeçmen lazım. Neden 2021 diye araştırdık ve bu tarihte santralin ömrünün bittiğini öğrendik. Ömrü biten santralleri kapatmak, nükleerden vazgeçmek anlamına gelmiyor. Türkiye'nin bir projeyi absorbe etme haddi çok daha fazlalaştı" ifadelerini kullandı.
Bu tür projelerin yalnızca 10-20 yılı değil 100 yılı etkilediğini belirten Yıldız, Güney Kore'nin nükleer enerji santraline girmesinden dünyanın ekonomik güç haline gelmesi sürecini anlattı.
'Türkiye, AB ülkeleri arasında doğalgazı en ucuz satan ülkedir'
Yıldız, Türkiye'yi daha kirli kaynaklardan enerji elde eden bir ülke olarak gösterilmesini doğru bulmadığını vurgulayarak, önemli olanın ülke nimetlerinin teknoloji sahipleri, yatırımcılar ve ülkede yaşayanlar arasında adil şekilde dağıtılması olduğunu söyledi.
Türkiye'nin, AB ülkeleri arasında doğalgazı en ucuz, elektriği ise en ucuz satan 3 ülke arasında yer aldığını belirten Yıldız, "Türkiye'de son 12 yılda gömü bulmadık. Türkiye, petrol ve doğalgaz ülkesi olmamasına rağmen yenilenebilir enerji kaynaklarıyla bunu karıştırdığı için bu noktayı yakalayabilmiştir" diye konuştu.
'İran gazını ucuza alacağız'
Konuşmasının ardından öğrencilerin sorularını yanıtlayan Bakan Yıldız, Mersin'de yapılacak Akkuyu Nükleer Santrali'nin güvenliğine ilişkin bir soruya, "Siz bilin ki bu yapı biz istesek de istemesek de Türkiye'nin en güvenilir yapısı olacak" cevabını verdi.
Dünyada elektrik üretimine ayrılan bütçeden daha fazlasının güvenlik sistemlerine ayrıldığını hatırlatan Yıldız, "Nükleer santralleri 'Ben ucuza, yarı güvenlikli yapayım' dediğiniz anda uluslararası arena buna izin vermez. Türkiye'de 9 büyüklüğünde bir deprem hiç yaşanmadı. Ama siz bilin ki bu yapı biz istesek de istemesek de Türkiye'nin en güvenilir yapısı olacak" diye konuştu.
Yıldız, büyük çapta elektrik kesintilerinin sadece Türkiye'de yaşanmadığını, benzer arızaların Avrupa ülkelerinde de yaşandığını kaydetti.
Bakan Yıldız, yaşanan kesintilere ilişkin bir soruyu ise şöyle yanıtladı:
"Türkiye'de arz güvenliği ile ilgili bir sıkıntı yok. Türkiye'de arz fazlası var. Elektriğimiz fazla, üretimimiz fazla. Tüketim neredeyse yarı oranında. Çok nadir rastlanan, bütün olumsuz ihtimaller bir araya geldi ve bu oldu. Bu bir işletme hatasıdır. Bunun giderilmesine dönük bütün tedbirler alındı."
Zamanında yapılan anlaşmalardan dolayı İran gazının pahalı alındığını ifade eden Yıldız, "İnşallah biz İran gazını daha ucuza alacağız. Bundan emin olun. Türkiye hem bir yandan doğalgazı ucuz alacak hem de vatandaşına ve sanayisine bunu daha ucuza sağlayacak" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin TANAP'ta Azerbaycan'dan daha fazla hisseye sahip olduğunu aktaran Yıldız, "TANAP 2018 yılında bitecek ve 45 milyar dolarlık yatırımın 10-11 milyar dolarını burada harcayacağız. İşçilikle alakalı konularda da Türk firmaları çalışacak" diye konuştu.
