THY'nin önlenemez yükselişi
Türkiye’de iç hatlarda yolcu sayısı son 8 yılda 6 kat arttı; 2002’de 8.5 milyonken 2010 sonunda 50 milyonu geçti. Türkiye’de tescilli havayollarının toplam yolcu uçağı sayısı ise 110’dan 332’ye çıktı.
Türkiye’deki uçak filosunun yaş ortalaması (7 yıl), Avrupa’daki ortalamanın neredeyse yarısına tekabül ediyor. Diğer bir ifadeyle Türkiye, bölgesindeki en genç uçak filosuna sahip. Geçen yıl yolcu ve filo bazında büyüme oranıyla farklı bir tablo çizen Türkiye’nin yolcu uçağı filosuna sektörden topladığım bilgilere göre 2011’de yaklaşık 60 uçağın daha katılması bekleniyor. Ayrıca bu yıl uçak ve motor bakımı, pilot (uçuş akademileri/simülatör merkezleri) ve hostes eğitimi gibi alanlarda ciddi gelişmeler olacak. Bu yatırımlarla Türkiye, havacılıkta bölge merkezi olma yolunda önemli bir yıla başlıyor.
Özel sektör havayollarının iç hatlarda özgürce uçmaya başlamasının üzerinden 8 yıl geçti. 2002’de iç ve dış hatlarda yaklaşık 33 milyon olan yolcu trafiği, 2010 sonunda 102 milyona ulaştı. İç hat yolcu trafiği ise 50 milyonu aştı. Havayollarının filosunda bulunan yolcu uçağı sayısı 2002’de 110 iken, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 2010 sonunda 332’ye çıktı. Bu sürede iç hatlardaki havayollarının bazıları rekabete dayanamayarak pazardan çekildi. Başarılı olanlarsa hizmetlerini ülke sınırlarının dışına taşıyarak yurtdışında da birçok yere tarifeli seferlere başladı.
Avrupa’da charter uçuşları yapan Sky Airlines’ın 15 Ocak’tan itibaren iç hatlarda tarifeli uçuşlara başlayacak olması sebebiyle, 2011’in esnek fiyat ve promosyonlarla ucuz bir yıl olacağını söyleyebilirim.
UÇAK SAYISI ARTIYOR
Pazarda en önemli oyuncu şüphesiz Türk Hava Yolları (THY). AnadoluJet, Onur Air, SunExpress, Pegasus, AtlasJet ve Sky Airlines da milli havayolunu takip edenler arasında. Saga Airlines, Freebird, Corendon, Tailwind charter uçuşlarıyla yurtdışı pazarlarda; THY Cargo, MNG ve ACT de kargo taşımacılığında büyüyor.
Bayrak taşıyıcımız THY, filo büyüklüğü, yolcu ve personel sayısı, uçtuğu nokta gibi pek çok açıdan tüm özel sektörün büyüklüğüne eşit konumda. 2010 yılı sonunda 153 uçaklık bir filoya ulaşan THY, toplam 169 noktaya uçarak 30 milyon yolcu taşıdı. 2011’de 5 yıldızlı havayolu olmayı hedefleyen THY, 35 milyon yolcu trafiği ve 8 milyar dolar ciro büyüklüğü bekliyor.
THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu’ya göre, 2011’de yüzde 27 büyüme öngören havayolu, uçak sayısını da yıl sonuna kadar 180’e çıkarmayı planlıyor. Ayrıca THY, yüzde 49’una sahip olduğu Bosna Hersek Havayolları’nın tamamını satın alarak da bir ayağı Avrupa’da olan şirket profiline kavuşacak.
BoraJet’ten kiraladığı 2 adet ATR72-500 pervaneli uçakla kısa pistli meydanlara da uçmaya başlayan AnadoluJet, 2011’de filosuna 4 uçak daha eklemeyi planlıyor.
YENİ NOKTALARA UÇACAK
SunExpress ise yaz aylarında İzmir’den Basel ve Bremen’e tarifeli seferler başlatacak. Yolcu sayısını 2010’da 6.5 milyona çıkaran SunExpress, Almanya’da SunExpress Almanya adlı şirket kuracak.
2011’de filodaki uçak sayısını 20’ye çıkarmayı planlayan AtlasJet, mart ayında Atlantic Flight Academy’de uçuş eğitimlerine başlayacak. Boeing’e verdiği 40 adet 737-800 siparişinin 14’ünü teslim alan Pegasus’un filosuna 2011’de de yeni uçaklar katılacak. 2010’da yurtdışı uçuş ağını agresif bir şekilde güçlendiren Pegasus, yurtdışındaki büyümesine devam edecek.
Geçen yıl 4.5 milyon yolcu taşıyan Onur Air, 2011’de filosuna 8 adet daha Airbus uçak ekleyerek Kıbrıs’a yeniden uçacak. 2011’de Atatürk Havalimanı’ndaki yeni hangarına ve genel müdürlük binasına taşınacak olan Onur Air, bu yıl iç hat yolcu sayısını yüzde 10, dış hat yolcu sayısını ise yüzde 5 artırmayı hedefliyor.
En geniş koltuk aralığı kimde (ekonomi):
1. THY (76–86 cm)
2. AtlasJet (77 cm)
3. Onur Air (76 cm)
3. SunExpress (76 cm)
3. Sky Airlines (76 cm)
6. AnadoluJet (74–81 cm)
6. Pegasus (74–81 cm)
En geniş uçuş ağına sahip havayolu:
1. THY (169 nokta)
2. AnadoluJet (49 nokta)
3. Pegasus (43 nokta)
4. SunExpress (29 nokta)
5. Onur Air (iç hat 12 nokta, dış hat charter 80 nokta)
6. Atlasjet (10 nokta + 9 nokta charter)
7. Sky Airlines (iç hat 6 nokta, dış hat charter uçuyor)
En çok uçak ve koltuk kapasitesi:
1. THY / 153 (24.652 koltuk)
2. Pegasus / 32 uçak (5.683 koltuk)
3. Onur Air / 30 uçak (7.305 koltuk)
4. SunExpress / 25 uçak (4.725koltuk)
5. AnadoluJet 24 uçak (3.728 koltuk)
6. Sky Airlines / 17 (3.099 koltuk)
7. AtlasJet / 14 uçak (3.077 koltuk)
