"Türkiye bu krizden etkilenmeyecek"
Kanada Kalkınma Bankası Toronto Yatırımlar Bölge Sorumlusu Enes Kula, ''Türkiye sahip olduğu iç dinamikleri itibariyle sağlam bir ülke.'' dedi.
Dünya ekonomisindeki gelişmeleri değerlendiren Kula, 2008'de ABD'de tutsat (mortgage) krizi sırasında dünyada da global bir kriz yaşandığını belirterek, ''Krizin vurduğu şirketlerin borçlarını hükümetler kamu borcu olarak üstlendiler. Şu anda yaşamakta olduğumuz kriz, bir ekonomik krizden çok temelde bir finansal krizdir'' diye konuştu.
Ekonominin zor dönemlerinde, batacak şirketleri devletin kredilerle hayata döndürmesi fikrinin kaynağı olan Keynes teorisinin işlerliğini kaybettiğini söyleyen Kula, şöyle konuştu:
''Keynes teorisi, 20. yüzyılda işlerliğini kaybetmişti, artık tamamen öldü. İlk ortaya atıldığı 1930'lardan 1975'lere kadar işe yaradı ama bu yüzyılda, 20. yüzyılın dinamiklerini taşıyan bu teori artık işlemiyor. Bunun ispatı da Amerikan hükümetinin 2008'de üzerine aldığı batan bankaların borç yükünü, ekonomiye canlılık olarak geri kazandıramamasıdır. ABD'nin 2008'de kamu borcu stoğunun milli gelire oranı yüzde 60'larda iken 2010 yılı itibariyle bu oran yüzde 98'e çıkmıştır. Normalde kredi notu AAA olan bir ülkenin borcu yüzde 98 olamaz ya da yüzde 98 borçlu olan bir ülkenin kredi notu AAA olamaz. Buna rağmen AAA puanlamasına sahip olması ABD'nin şansı idi. Bu şans da Eurozone ekonomilerinin durumunun pek iç açıcı olmamasıdır. Bilinen İtalya, Yunanistan ya da İspanya'nın dışında örneğin Fransa'nın da yakın gelecekte bir sıkıntı yaşaması muhtemeldir.''
Dünyanın şu anda Amerika önderliğinde gecikmiş bir kriz yaşamakta olduğunu ifade eden Enes Kula, ''Bu ötelenmiş bir krizdir. S&P'nin ABD'nin puanını indirmedeki zamanlaması da doğru değil zaten. Bunun ötesinde kredilendirme kuruluşlarının kredileri de çok güçlü değil aslında. Bunu neye göre söylüyoruz? Lehmann Brothers 2008'de battığında kredilendirme notu triple A idi. Batan birçok kurumun battıklarında andaki puanları da en yüksek düzeyde idi. S&P, ABD'nin notunu düşürmede geç bile kaldı''diye konuştu.
KREDİ DERECELENDİRME KURULUŞLARININ DA NOTU DÜŞÜK
Amerika'nın, vergi indirimi konusunda eski Başkan George Bush'un başlattığı programı, muhtemelen 2020'ye kadar sürdüreceğini öngördüğünü söyleyen Enes Kula, ''Bu olsa dahi, şu andaki milli gelir son 40 yıldaki haliyle büyümesine devam etse dahi ABD bütçesinden borç ödemesine gidecek oran yüzde 93. ABD şuan da zor bir durumda. Ekonomik krize finansal kriz de eklenince durum içinden çıkılmaz hale geldi. Bunun çözümü siyasi iradedir. Kredi notunun düşürülmesinde de en büyük sebep, siyasi liderlerin kısa sürede karar birliğine varmamış olmalarıdır'' dedi.
Kanada'nın, bu krizden en az etkilenen piyasalardan birisi olmasını çok sağlam bir bankacılık sistemine sahip olmasına bağlayan Kula, Türkiye'nin de benzer başka artı özellikleri ile yaşananlardan olumsuz etkilenmeyeceğini kaydetti. Türkiye'yi önünde ciddi fırsatlar olan bir ülke olarak gördüğünü belirten Enes Kula, sözlerini şöyle tamamladı:
TÜRKİYE PARLAYAN YILDIZ
''Türkiye sahip olduğu iç dinamikleri itibariyle sağlam bir ülke. Bankacılık sistemi de 2002 krizi sonrası çok sağlam temellere oturtuldu. Türk bankalarının Euro bölgesi bankalarına ya da Amerikan hazine bonolarına çok aşırı derece yatırım yaptıklarını söylemek mümkün değil. Dolayısıyla Türkiye'nin bu krizden etkileneceğini düşünmüyorum. Avrupa'nın içine girdiği sorunlar, Ortadoğu'da yaşanan Arap Baharı sonrası istikrarsızlık, İran'a karşı Batı'nın tutumu ile ortaya çıkan karanlık tablonun ortasından, yıldız gibi parlayan bir Türkiye görüyoruz. Çünkü şu an Türkiye'de çok sağlam bir siyasi otorite mevcut. Çok hızlı bir şekilde toplanıp, karar alıp uygulamaya koyabiliyorlar. Bugün kriz yaşanan yerledeki sorunun temelinde siyasi iradenin olmamasının yattığını görürsünüz.''
