Türkiye, Güney Akım'a ayak diriyor
The Moscow Times’da yer alan haber analizine göre, Türkiye’nin, Rusya’ya Karadeniz’de çalışma yapabilmesi için gerekli olanakları sağlamaması, iki ülke arasındaki diğer projeleri tehlikeye atıyor.
Gazete, “Güney Akım projesi gerçekleşmediği takdirde Türkiye, Rusya’nın petrol boru hattı konusunda desteğini kaybedebilir” yorumunu yapıyor. Türkiye Çarşamba günkü açıklamasında, Japonya’daki Tsunami felaketinin ardından meydana gelen nükleer tehlikeye rağmen, Rusya’nın yapımını üstleneceği nükleer santrale yönelik herhangi bir çekince duymadıklarını ifade ederek güven tazeledi. Ancak Moskova Güney Akım projesine dair yürütülen müzakerelerde bir terslik olduğu kanısında.
Güney Akım projesine dair iki ülke arasında mutabakat hala sağlanamadı. Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin konuyla ilgili açıklamasında, Türkiye’nin Karadeniz sularına döşenecek boru hattı için gerekli son izni bir ay önce almayı beklediklerini belirtti. Türkiye ise Gazprom’a sadece denizaltında arama izni verdi ve konuyla ilgili daha çok bilgi istedi. Seçin, Medvedev-Erdoğan görüşmesinin ardından gazetecilere verdiği demeçte, “Şimdiye kadar gerekli iznin neden verilmediğini hala anlayamadık” derken, ülke liderlerinin konuyu masaya yatırdıklarını belirtti.
Putin geçtiğimiz hafta Enerji Bakanı Sergey Şmatko’dan Rusya’nın Karadeniz kıyısına LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) tesisi inşaatına ilişkin alan araştırması yapmasını istedi. Bazı analistler, Güney Akım projesinin sekteye uğrayabileceğini iddia ediyor. Interfax’ın haberine göre Rusya’nın Türkiye Büyükelçisi Vladimir Ivanovski LNG’nin boru hattının alternatifi olabileceğini belirtti. Medvedev ve Erdoğan iki tarafınancak boru hattı konusunda ortak hareket edebileceğini söyledi. Gazprom ve İtalyan Eni Ukrayna üzerinden yapılan transit geçişi azaltabilmek için denizaltından geçmesi planlanan 14 milyar dolarlık bir projeye yatırım yapmayı düşünüyor.
Güney Akım projesi gerçekleşmediği takdirde Türkiye, Rusya’nın petrol boru hattı konusunda desteğini kaybedebilir. Rusya 2009 yılında tasarlanan Samsun-Ceyhan hattının taşıma maliyetinin çok yüksek olacağı kanısında. Boru hattı Boğazlardaki yoğun gemi trafiğini azaltabilir, ancak bunun için 4 milyar dolarlık bütçe gerekli. Bu amaçla Rosneft, Eni ve Çalık arasında ortak bir girişim oluşturulabilir. Erdoğan’da Çarşamba günkü açıklamasında sürecin hızlanmasını istediğini dile getirdi. Türkiye bu zaman bolluğu içinde Rus gaz üreticilerinden indirim sağlamayı başaramadı.
Medvedev açıklamasında, Türkiye’nin vereceği imtiyazlar doğrultusunda indirime gidilebileceğini belirtti. “Farklı yaklaşımları gözden geçirmeye hazırız ve piyasanın durumuna göre yeni öneriler sunabiliriz, ancak bu süreç karşılıklı olmalı” Medvedev sözlerini şöyle sürdürdü; “Eğer iki dost ülke olarak bu tip projelerde anlaşma sağlayabilirsek, piyasadaki problemler açık bir şekilde azalacaktır.” Seçin de gaz fiyatlarının ancak Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki karışıklıkların devam etmesi veya artması durumunda yükseleceğini söyledi.
