Zeplinle uçuşa hazır olun
1930’ların sonunda gözden düşen zeplinler, yeniden insan ve yük taşımaya başlayacak. Pek çok firma hibrit hava aracı geliştirmenin peşinde.
Bir zamanların efsanevi hava taşıtı zeplinler, yenilenerek hayatımıza girmeye hazırlanıyor. 1930’ların sonunda gözden düşen zeplinler, yük ve insan taşımacılığında tekrar kullanılmaya başlanacak. Henüz prototipleri üretilen bu nostaljik hibritler, 21 gün havada kalma özelliğine sahip.
Uçaklar yolcu taşımacılığına ağırlığını koymadan önce zeplinler kullanılıyordu. 1899’da üretilen zeplinler, 1900’de yolcu taşımaya başladı. Ancak 1937’de Hindenburg faciası olarak bilinen ve 36 kişinin ölümüyle sonuçlanan kaza, hafif zeplinlerin yolcu aracı olarak üretilmesinin de sonunu getirdi. O tarihten günümüze ağırlıkla reklam aracı olarak kullanılan zeplinler, yeniden insan ve yük taşımacılığına dönmek için adeta gün sayıyor. Az yakıtla tonlarca yük ve yüzlerce yolcu taşıyabilen zeplinler, hibrit hava aracı olarak yeniden geliştiriliyor. İngiliz Hybrid Air Vecihles’in (HAV) geliştirdiği araçta, zeplinin ve bugün kullanılan hava taşıtlarının ortak teknolojisi kullanılmış. HAV’ın 3’ü ağır tonajlı taşıma, 2’si izleme olmak üzere 5 hibrit hava aracı bulunuyor. Araç suda da gidebiliyor. İzleme amaçlı olan modelleri ise en az 5 en çok 21 gün havada kalabiliyor. Hibrit zeplinlerle ilgili bir diğer önemli proje ABD’li Lockheed Martin tarafından geliştiriliyor.
SkyTug olarak adlandırılan hibrit hava aracı, özellikle askeri amaçlı kullanılmak için tasarlandı. 6 bin metre yükseklikte 21 gün kalabilen SkyTug, üzerinde bulunan kamera ve kızıl ötesi sensörlerle stratejik bilgi toplamak için de tercih ediliyor. Herhangi bir uçağa göre 3’te bir oranında yakıt tüketen SkyTug, iniş kalkış için özel bir piste ihtiyaç duymuyor. Ağır yük taşımacılığı yapan İngiliz World Skycat de hibrit hava aracı üretmek için çalışma yapanlardan. Şirketin ürettiği bir prototip hibrit zeplin ilk kez Temmuz 2000’de test uçuşunu gerçekleştirdi. Skycat’in hibrit hava aracı 5 gün boyunca havada kalabilme ve 20 tondan 1000 tona kadar taşıma kapasitesine sahip. Zeplin benzeri bir başka hibrit araçsa SkyFreighter.
ABD’li Millenium Air Ship tarafından geliştirilen hibrit araç, çok yüksek manevra kabiliyeti ile öne çıkıyor. İnsanlı ya da insansız olarak uçabilen hibrit araçlar, iniş ve kalkışta sağladığı esneklikten dolayı yangın, tsunami, deprem ve sel gibi doğal felaketlerde afetzedeleri kurtarmak için kullanılabilecek. 20 ton yük taşıyan bir kargo uçağının kullandığı yakıtın yüzde 25’ini tüketen hibrit araçlar, sadece manevra yaparken yakıta ihtiyaç duyuyor.
ORTAK PROJE: LEMV
Şirketler hibrit hava aracı üretmek için ortak projeler de yürütüyor. Bunlardan biri LEMV (Havada Uzun Kalabilen Çoklu Zekâ Aracı) projesi. ABD hükümetinin ihalesini kazanan savunma sanayi şirketi Northrop Grumman, hibrit hava araçları geliştiren İngiliz HAV’ı projeye dahil etti. Toplam 517 milyon dolar değerindeki anlaşmaya göre HAV, Northrop Grumman için hibrit araç üretecek. Projede ayrıca ABD’li Millenium Air Ship de yer alıyor. 3 yıl içinde 3 adet üretilecek hibrit versiyonlar, 90 metre uzunluğunda ve yüksek sürekliliğe sahip çoklu zekâ araçları olacak.
TEKNİK ÖZELLİKLERİ
SkyCat-220 HAV 606
Uzunluk: ................185 metre ......185 metre
Yükseklik: ...............47 metre ........47 metre
Genişlik:...................77 metre ........77 metre
Tonaj: .........................220 ton ..........200 ton
Menzil: .....................5972 km ........5972 km
Hız: ..........................148 km/s .......139 km/s
ABD'YE ÖZEL UYGULAMA!
ABD’deki 11 Eylül saldırıları ve Times Meydanı’nda canlı bomba olayından sonra ABD Ulaşım-Güvenlik Birimi (TSA) denetimlerini sıklaştırdı. TSA güvenlik denetimleriyle ilgili sorulara yanıt verebilmek için MyTSA adlı bir iPhone uygulaması geliştirdi. Uygulamayla uçuşta yanınıza alacaklarınız veya havalimanında ne kadar bekleyeceğinizi öğrenebilirsiniz. Program, aynı zamanda Federal Havacılık Bakanlığı’ndan her bir havayolundaki gecikmenin verisini alıyor.
