Nükleer enerji danışmanlığı şirketi RECON'un Uluslararası Projeler Müdürü Alena Knezova, Çek Cumhuriyeti'nin 50 yıllık nükleer geçmişe sahip olduğunu belirterek, "Bu deneyimi Türkiye'de yerel şirketlerle işbirliği yaparak transfer etmeye hazırız." dedi.
Knezova, Çek Cumhuriyeti'nde halen iki nükleer santralde 6 reaktörün faal olduğunu ifade ederek, reaktörden türbine kadar bir nükleer santralin bütün parçalarının ülkelerinde üretildiğini bildirdi.
Çek Cumhuriyeti'nin Türkiye'ye nükleer bilgi ve teknoloji transferinde katkı sağlayabileceği 4 alan bulunduğunu belirten Knezova, şöyle devam etti:
"Eğitim, yeni santral inşası, nükleer güç santrallerin devreye alınması ve devreden çıkarılması ve santrali yönetebilme kabiliyeti. Eğitimde Çek nükleer programı çerçevesinde 1955 yılında kurulmuş olan Nükleer Bilimler ve Fiziksel Mühendislik Fakültesi bu alanda köklü bir kuruluştur. Farklı ülkelerden gelen öğrenciler ve uzmanlar bu fakültede eğitim alabilirler. Ülkede Çek Cumhuriyeti'nden nükleer sanayi ve teknolojiyi Türkiye'ye getirebilecek ortalama 800 ile bin 200 çalışanı bulunan 20 büyük şirket var. Bunlar en eski, en büyük şirketlerdir. Yan sanayi ve endüstri alanında ise 100 şirket mevcut."
"Areva, Westinghouse ve Mitsubishi ile çalışıyoruz"
Türkiye'de nükleer sanayi üretim sektörünün geliştirilmesinin çok önemli olduğunu kaydeden Knezova, bu konuda Çek-Türk ortak üretim işbirliklerinin oluşturulması gerektiğini belirtti.
Rusya, Macaristan, Almanya, Fransa, Çin, İngiltere, Finlandiya ve Slovakya gibi ülkelerdeki nükleer santraller için tedarik zincirlerinin bulunduğunu ifade eden Knezova, "Türkiye'deki şirketlerde 'Çekler sadece Rus teknolojisiyle iş yapar' gibi bir algı var. Aslında Çekler Areva, Westinghouse, Mitsubishi gibi farklı teknolojiye sahip şirketlerle çalışmalar yapıyor. Bu tecrübeyi Türkiye'de yerel şirketlerle işbirliği yaparak transfer etmeye hazırız." ifadelerini kullandı.
Knezova, halen bir Çek şirketin Alman partneriyle, kalibrasyon laboratuvarları tasarımı ve üretimi için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na (TAEK) hizmet verdiğini söyledi.
Çek Cumhuriyeti'nin, Fransa ve Almanya'dan sonra, Avrupa Birliği'nde üçüncü en büyük net elektrik ihracatçısı olduğunu anlatan Knezova, ülkede nükleer enerjinin elektrik üretimindeki payının 2040'ta yüzde 35'ten yüzde 55'lere çıkartılmasının planlandığını bildirdi.
