Kocaoğlu: Körfez'de yüzmek istiyorum
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 'Yüzülebilir Körfez' hedefiyle kapsamlı bir proje başlattı. 'Büyük Körfez Projesi' adı verilen çalışmayla yeniden yüzülebilecek, balık sayısı ve çeşitliliğinin artacağı, kayıklar ve yatlarla dolacak limanın İzmir ekonomisini canlandıracağını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, "Çalışmalar bittiğinde ben de Körfez'de yüzmek istiyorum" dedi.
İzmir'de yıllarca kanalizasyon ve derelerin taşıdığı alüvyonların akmasıyla adeta zehirli çamura dönen Körfez'e ilk ve büyük müdahale, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2000 yılında devreye giren 'Büyük Kanal Projesi' adı verilen Biolojik Arıtma Sistemi'yle yapıldı. Ardından 2004 ile 2011 arasında ilçe ve beldelere kurulan arıtma tesisleriyle de kirlilik akışı durduruldu. Derelerden gelen alüvyonlarla sığlaşmanın giderek arttığı İzmir Körfezi'nin dip taraması ve su kalitesinin artırılması için başlatılan Büyük Körfez Projesi'yle de kirliliğin yok edilmesi hedeflendi.
Proci kapsamında Körfez'in kuzeyinde tabandaki çamurların temizlenmesi ve derinleştirme çalışması yapılacak. Sirkülasyon kanalı açılacak. Çiğli'deki İZSU'ya ait 7 bin dönüm araziçamurların toplanması için kullanılacak. Dipteki çamuru çıkaracak 16 metre derine kadar tarama yapabilen aracın ihalesi yapıldı. Dere ağızları temizlenecek, limanın çevresi derinleştirilecek ve ikinci kısım konteyner limanı yapılacak. Proje kapsamında Körfez'le ilgili verilerin sağlanması konusunda, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü'yle işbirliği yapıldı. Liman'ın çevresinin derinleştirilmesi, ikinci konteyner limanı inşaatını ise Ulaştırma Bakanlığı üstlendi.
'AMAÇ 70 YIL ÖNCESİ GİBİ YÜZÜLMESİ'
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, amacın İzmir Körfezi'nin 70 yıl önce olduğu gibi İzmirliler tarafından kullanılmasını, yüzülmesini sağlamak olduğunu belirtti. Büyük Kanal Projesi'yle kirlilik akışının durduğunu, ancak buna ek tedbirler almak gerektiğini kaydeden Kocaoğlu şunları söyledi:
"Deniz dibinde biriken alüvyonların alınması, temizlenmesi, deniz iç körfez suyunun dış körfez suyuyla olan sirkülasyonun sağlanması için kanal yapılması, limana yanaşacak gemilerin yolunun derinleştirilmesi gerekiyor. Büyük Körfez Projesi kapsamında da bunları gerçekleştireceğiz. Çevresel Etki Değerlendirme raporundan sonra Körfezi temizleyerek, çamurları rehabilite edeceğiz. Türkiye ve belki dünyanın en büyük geri dönüşüm projlerinden birini gerçekleştireceğiz.Hedef Körfezi ve limanı temizlemek, dünya ve İzmirlilerin kullanımınına sunmak."
'İÇ KÖRFEZDE OKSİJEN SIKINTISI VAR'
Aziz Kocaoğlu, projedeki sirkülasyon kanalı ve alüvyonların temizlenmesi bittiğinde bilimsel çalışmalara göre 22 günde bir İç Körfezin suyunun değişeceğinin öngörüldüğünü söyledi. Bugüniçin de Körfez'de canlıların yaşamasında sorun olmadığını belirten Kocaoğlu, "Ancak İç Körfez'de oksijen sıkıntısı var. Eğer 22 günde bir suyun tamamının değiştiği öngörüsü gerçekleşirse, Körfez birden bire yıllar önceki canlılığına kavuşacak, deniz canlıları çeşitlenecek ve bollaşacak" dedi.
YATLAR VE KAYIKLAR BAĞLANABİLECEK
Körfez'in geçmişte koktuğunu, renginin bozulduğunu ve İzmirliler'in denize küstüğünü kaydeden Kocaoğlu, temizlenmeyle birlikte Körfez'e dönüş başlandığını söyledi. Kocaoğlu şöyle konuştu:
"Ancak yavaş yavaş olmasından dolayı hızlandırmamız gerekiyor. Yüzülmesi ana şart olma koşuluyla, Körfez'in Kordon'la ilişkisini yeniden tasarlayarak işlevselliğini arttırıyoruz. Kordon'un belirli yerlerine kayıkların, yatların bağlanabileceği, insanların yemek yiyebileceği mekanlarla ilgili çalışma yapıyoruz. Kordon'un yeni tasarımında kıyı deniz kullanımı açısında yeni fonksiyonlar yüklenecek. Yat limanları, balıkçı barınakları bunu destekleyecek."
'ÜNİVERSİTE YILLARINDA KÖRFEZ'DE YÜZDÜM'
İzmir Körfezi'nin temizlenmesi hatta buna başlanmasının bile, kentin tanıtımı açısından özellikle çevre konusunda İzmir'i öne çıkaracağını belirten Kocaoğlu, bu projenin başarısıyla dünyada çevre konusunda sayılı kentler arasına gireceklerini söyledi. Çevrenin korunmasının turizme de hakaret getireceğini belirten Kocağlu, "Biz bu körfez projesini anlatırken billboardlarda 'Ben körfezde yüzmeyi öğrendim, şimdi torunlarımla birlikte yüzeceğim' sloganını kullandık. Ben de Üniversite yıllarında İzmir Körfezi'nde yüzdüm. Körfez projesi çalışmaları yapıldıktan sonra Körfez'de yeniden yüzmek istiyorum" diye konuştu.
UZMAN ÜNİVERSİTEDEN RAPOR
Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şükrü Beşiktepe de, 1995 yılından bugüne kadar Körfez'deki fiziksel, kimyasal ve biyolojik değişkenleri gözlemlediklerini, 2000 yılında devreye giren atıksu arıtma tesisinden sonra Körfez'deki parametlerde düzelmeler olduğunu söyledi. Prof. Dr. Beşiktepe şu bilgileri verdi:
"Bu gözlemler Körfez'in çevre sağlığında bir düzelme, kirlilikte aşağı doğru bir trend olduğunun bir göstergesi. Ama bu düzelme oldukça yavaş. Özellikle İç Körfez istenilen düzeyde değil. Bunun nedenleri arasında arıtmaya girmeyen bir takım yağmur suları, ufak derelerin getirdiği kirlilik veya iç körfezin akıntı sisteminin, sirkülasyonunun yavaş olması sayılabilir."
Prof. Dr. Beşiktepe, İzmir Büyükşehir Belediyesi'yle ortak çalışma yaptıklarını, bu kapsamda Körfez'in mevcut akıntı sistemini ve bu sistemin Ege Denizi'nden gelen sular ve hava şartlarıyla nasıl değişitiği konusunda rapor verdiklerini açıkladı. Büyükşehir Belediyesi'nin yapmayı amaçladığı kanalın akıntıya olacak etkilerini de bundan sonraki aşamada araştıracaklarını belirten Prof. Dr. Beşiktepe, "Bu amaçla belediyenin planlarıyla ilgili model simülasyonlar geliştiriyoruz" dedi. Prof. Dr. Beşiktepe, Körfez'de ileriye yönelik altgeçit, marina, yeni yerleşim yerleri, balık çiftlikleri gibi bir takım faaliyetler yapılmak istendiğini belirtti. Bunların hepsinin birarada olabileceğini, ancak bunun için bütünleşik bir kıyı yönetimi geliştirilmesi gerektiğini, önerilerinin kıyı gözlem ve modelleme sistemi oluşturulması olduğunu açıkladı.
'DENİZ TAHMİN SİSTEMİ KURULACAK'
Bu hedef doğrultusunda İzmir Büyükşehir Belediyesi'yle ortak proje başlattıklarını, Körfez'e kıyısal gözlem ve modelleme sistemi kurmak için harekete geçtiklerini anlatan Prof. Dr. Beşiktepe şöyledevam etti:
"Körfez'in belirli noktalarına kurulacak gözlem istasyonlarıyla akıntı, fiziksel, kimyasal özellikleri takip edeceğiz. Buna paralel geliştirdiğimiz modellemeyle de aynı meteorolojide olduğu gibi denizde bir tahmin sistemi kuracağız. Körfez'de herhangi bir faaliyette bulunacak marina veya başka bir tesis yapılacaksa, bu veriler ve modeller uzun dönemde denize nasıl etkisi olacağını gösterecek" dedi.
