POSEIDON, AKDENİZ'E AÇILIYOR
Bremen Üniversitesi Deniz Bilimleri Araştırma Merkezi’ne bağlı MARUM Araştırma Merkezi, POSEIDON araştırma gemisiyle Akdeniz’de dört hafta sürecek bir araştırma gezisine çıkıyor.
61 metre uzunluğundaki POSEIDON araştırma gemisi, 28 Ekim’de İzmir limanından ayrıldıktan sonra Doğu Akdeniz’e açılacak. Araştırmaların ana hedefinde MARUM-SEAL isimli dalış aracı ile de tetkik edilen dört adet çamur volkanı bulunuyor.
Denizde 1.600 ila 2.000 metre arası derinlikte çalışmalar yapacak olan araç, çamur volkanlarının ayrıntılı haritalarının çıkarılması için verilerin elde edilmesini sağlayacak. Bu haritalar vasıtasıyla çamur volkanlarının zirve bölgelerinde bulunan metan hidratların elde edilebilirliğinin iyileştirilmesi amaçlanıyor.
MARUM Araştırma Merkezi’nden 11 bilimci, iki Türk meslektaşı ile birlikte araştırma gezisinin her iki bölümünde de çalışmaları yürütecek. Seferin hedef noktasında olan çamur volkanları ise önemli bir özellik taşıyor. Bu yerler Akdeniz’de şimdiye dek metan hidrat buluntusu tespit edilen tek bölgeler.
Su ve metandan oluşan bu katı ve buzumsu bileşimler yalnızca yüksek basınç olan bölgelerde veya sıcaklığı düşük sularda oluşuyor. Aynı zamanda suyun tuz oranınında da çok yüksek olmaması gerekiyor. Akdeniz’de bu şartların neredeyse hiçbiri bulunmuyor. Ancak çamur volkanlarının tepelerinde metandan gaz hidratın oluşması için gerekli şartlar mevcut.
Metan, karbondioksitten 30 kat daha etkili olan son derece güçlü bir sera gazı. Akdeniz derinliklerindeki şartların değişmesi durumunda metanın sızma ve sera etkisini tetikleme ihtimalinin ortaya çıkma durumu söz konusu.
POSEIDON araştırma gemisi ile Akdeniz’e açılacak araştırma ekibi başkanı Prof. Gerhard Bohrmann “Daha önce 2006 yılında araştırma gemisi METEOR ile bu bölgede bulunmuştuk. O zamandan bu yana deniz araştırma teknolojilerinde büyük ilerlemeler oldu. MARUM-SEAL ile ses dalgaları vasıtasıyla iskandil edilmiş ve şimdiye dek görülmemiş doğrulukta deniz dibi haritalarının oluşturulmasını sağlayan bir dalış aracına sahibiz “ dedi.
MARUM-SEAL ile ilgili de bilgiler veren Prof. Bohrmann “MARUM-SEAL 5.000 metre derinliğe kadar dalabilen beş buçuk metre uzunluğunda ve torpido şeklinde bir araç. Suya daldıktan sonra maksimum 19 saat boyunca bağımsız olarak çalışabiliyor. Araç kendine ait navigasyon sistemleri, çeşitli sensörler ve kontrol bilgisayarı tarafından yönetiliyor. Dibe sadece on metre kala önceden programlanmış bir moda geçip ses dalgaları ölçümü ve sonar cihazı vasıtasıyla yaklaşarak deniz dibini inceden inceye araştırıyor” diye konuştu.
“Böylelikle elde ettiğimiz son derece ayrıntılı topografik haritalar yalnızca bu araştırma gezisi için önem taşıyor” diyen Prof. Bohrmann sözlerini şöyle tamamladı: “Bölgeye araştırma gemisi METEOR’la bir gezi daha planlıyoruz. Bu kapsamda çamur volkanlarını araştırmak üzere MARUM-QUEST isimli dalış aracını kullanmayı düşünüyoruz. Sonuçta Doğu Akdeniz’de bulunan çamur volkanları yalnızca orada toplanan metan bileşimleri açısından ilgi uyandırmamaktadırlar. Oralarda mikrobiyolojik zeminde bir yaşam festivalinden söz edebiliriz. Deniz solucanları, midye ve diğer organizmalar kesinlikle araştırmaya değer bir Deniz Ekosistemi oluşturmaktadır“ dedi.
POSEİDON’un, araştırma gezisinin Dr. Gerrit Meinecke tarafından yönetilen ikinci ve sonuncu bölümü, Antalya’da bir ara duraklama sonrasında, 21 Kasım’da İzmir’de tamamlaması planlanıyor.
POSEİDON gemisi hakkında bilgiler:
1976 yılında imal edilen POSEIDON, Almanya’nın orta çaplı araştırma gemilerinden. Yunan Deniz Tanrısının ismini taşıyan gemi, ağırlıklı olarak Kuzey Atlantik ve Akdeniz’de araştırmalar için kullanılıyor. Denizcilik uzmanları POSEIDON’un manevra kabiliyetini ve aşırı rüzgardan bile etkilenmemesini takdir ediyorlar. Kiel’de sicilli olan gemi, 80’li yılların başlarında derin denizlerde araştırma amaçlı seferler için donatıldı.
POSEIDON gemisi bu ismi taşıyan ikinci Alman araştırma gemisi olma özelliğine sahip. Alman İmparatorluğu döneminde araştırma gemisi olarak kullanılan diğer POSEIDON 1902-1945 yılları arasında ağırlıklı olarak balıkçılık araştırmaları için seferlere çıktı. İkinci POSEIDON gemisiyle ise oşinografi, su biyolojisi ve yer bilimi odaklı çalışmalar yürütülüyor. Gemide bulunan beş adet laboratuvar, vinçler ve iskandil cihazları bu amaca hizmet ediyor.
