1 günlük kriz Türkiye’yi teğet geçti
Global ekonomide İspanya endişesinin üzerine Fransa ve Hollanda'daki siyasi belirsizlik eklenince önceki gün Avrupa borsaları sert düştü kriz Türkiye'yi teğet geçti.
Global ekonomide İspanya endişesinin üzerine Fransa ve Hollanda’daki siyasi belirsizlik eklenince önceki gün Avrupa borsaları sert düştü, Türkiye tatil dolayısıyla bundan etkilenmedi, ABD’de düşüş sınırlı kaldı.
Dünkü veriler sonrası piyasalar yeniden moral kazandı ama anlık kriz korkusu hala yatırımcıları tedirgin eden konuların başında geliyor.
Avrupa’da durum böyleyken Türkiye’de banka ekonomistleri Avrupa’dan kaynaklı olarak çok fazla endişeli değil. Ekonomistler Merkez Bankası’nın (MB) enflasyon ve TL’nin değer kontrolünde gereken adımları atacağı görüşünü savunuyor.
Ekonomistlere göre Merkez, daha önceden aldığı tedbirlerle Türkiye’yi avantajlı bir ortamda tutmayı başardı. Piyasada yeni gelişmelere bağlı olarak da gereken adımların atılacağı düşünülüyor.
BANKA EKONOMİSTLERİ GELECEĞİ NASIL GÖRÜYOR?
Kâr realizasyonu yaşanıyor
Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Koordinatörü Ali İhsan Gelberi
“Yurtdışı piyasalarda yaşananlar kâr realizasyonudur. Hollanda hükümetinin istifa etmesi, Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin durumu, İspanya kaygısı...
Yaşanan streste bütün bunlar gerekçe olarak gösteriliyor. Ben bunların bahane olduğunü düşünüyorum. Aslında Avrupa’da gerçek sorun Avrupa bankalarında yaşanıyor.
Bankaların sermaye yeterliliklerinde sorun var. Avrupa bankalarının bu sorunlarını çözmeleri için ya bazı varlıklarını satmaları, ya da bazı alacaklarını silmeleri gerekiyor. Stres buradan kaynaklanıyor.
Bizde, içeride Merkez Bankası, Türkiye’nin diğer gelişmekte olan ülkelerden olumsuz olarak ayrışmasına izin vermez. Bu ülkeler Avrupa’daki gelişmelerden ne oranda etkileniyorlarsa Türkiye’nin de oranda etkilenmesine izin verilecek. Para dışarıda ne kadar değer kaybederse Türkiye’de ayrışmayı önleyecek oranda olmasına izin verilir.”
Stresin devamı bekleniyor
ING Başekonomisti Sengül Dağdeviren
“Avrupa’da yaşananlar çok şaşırtıcı değil. Ülkelerin borç sorunlarının temel çözümünün bütçe disiplini olduğu biliniyor. Şu aşamadan sonra ne olacağını kestirmek çok kolay değil. Stresin devam etmesi bekleniyor.
Risk algılamalarında bu gelişmelerden sonra bozulma oldu. Dışarıda yaşanan bu stres bizi biraz etkileyebilir. Ancak Türkiye’de uzun süredir faiz ve kur seviyelerinde belli bir denge oluşmuştu. İç piyasada biraz sarsılma olsa bile MB’nin atacağı adımlarla bu dengenin korunacağına inanıyorum.”
Avrupa’da belirsizliğe devam
HSBC Portföy Yönetimi Genel Müdürü Namık Aksel
Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçimleri ve Hollanda’da hükümetin bütçe harcamaları konusundaki kısıtlamalar konusunda baskıya dayanamayarak istifa etmesi önemli gelişmeler. Bu gelişmeler daha önce üzerinde anlaşılan mali disiplinin tekrar gündemden düşmesi beklentilerini tetikledi. Avrupa global piyasalar üzerinde önemli bir belirsizlikler oluşturmaya devam ediyor.
Bu şartlardan Türkiye’de etkileniyor. Ancak MB’nin enflasyonu kontrol etme ve TL’deki değer kaybını önlemek için attığı adımlar, Türkiye’nin diğer gelişmekte olan ekonomilere göre daha iyi performans göstermesine olanak sağladı. Avrupa’da yaşanan gelişmelerde TL, hisse ve faizde dalgalanmalar diğer gelişmekte olan ülkelerdeki dalgalanmalara göre daha düşük kalıyor.
AB’de yeni krizin 2 öncü göstergesi
Euro Bölgesi’nin borç kriziyle mücadelesi, Fransız cumhurbaşkanı adayı Francois Hollande ve seçime giden Hollanda’nın gündemde taşıdığı yeni bir endişeyle karşı karşıya. Avrupa Birliği’nin (AB) geçen yıl kabul ettiği ve Fransız - Alman planı olarak bilinen bütçe açıklarına anayasal sınır ve otomatik yaptırım getiren sistem artık tartışma konusu.
Bu anlaşmayı AB zirvesinde sadece İngiltere ve Çek Cumhuriyeti imzalamazken, birçok AB ülkesinin parlamentoda onaylaması ve İrlanda’nın ise referanduma sunması gerekiyor.
Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunu önde bitiren Sosyalist aday Francois Hollande büyüme politikalarını öne çıkarmak için bu konunun tekrar ele alınmasını isterken Hollanda’da azınlık hükümeti kemer sıkma tedbirleri konusundaki anlaşmazlıktan dolayı istifasını verdi.
Durgunluğa giren İspanya’nın da uygulamaya aldığı yoğun bütçe kesintilerini sürdüremeyeceği endişesi hâkim. Avrupa ‘büyüme mi, kemer sıkma mı’ tartışmasına doğru giderken bütçe açıkları konusundaki tavrı belli olan Almanya’nın geri adım atması ise beklenmiyor.
İMKB’den gecikmeli düşüş
Avrupa’daki borç krizine ilişkin endişelere siyasi risklerin de eklenmesiyle global borsalarda önceki günkü satışlar, tatil nedeniyle kapalı olan İMKB’ye dün gecikmeli yansıdı. İMKB endeksi günü yüzde 0.69 düşüşle tamamladı.
Hazine’nin dünkü üç ihalesinde faizlerin beklentilerin altında kalması ve Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın piyasa tarafından ‘her geçen gün daha şahin’ bulunan açıklamaları ve küresel risk iştahının etkisiyle dolar dün 1.78 liranın altını test etti.
Başçı, enflasyon tahminlerini değiştirmektense para politikasını değiştirmeyi tercih edeceğini, enflasyonun tepe noktasını bu ay görüp mayısta düşeceğini belirtti.
