Irak petrolünün dünyaya açılmasında ‘Ceyhan uzlaşısı’ meyvelerini veriyor. Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) ile Bağdat hükümeti arasında yıllardır devam eden anlaşmazlık ‘Türkiye formülü’ sayesinde çözüme kavuştu.
İlk satış bu ay sonu
Irak Eski Başbakanı Maliki döneminin sona ermesinin ardından atılan uzlaşı adımları, sonrası hem IKYB hem de Türkiye ile ilişkiler daha yumuşak bir zemine kavuşmuştu. Son durumda; bu ılımlı iklim, Irak petrolünün ‘Türkiye üzerinden’ dünya pazarlarına açılması kararıyla yeni bir evreye girdi. Petrol sektörü kaynakları, Irak devletinin resmi petrol ihracat şirketi SOMO'nun, mart ayından bu yana ilk kez Ceyhan üzerinden ihracata ay sonunda başlayacağını söylüyorlar.
İhracatı soma yapacak
Irak merkezi hükümetiyle Kuzey Irak'taki Kürt Bölgesel Yönetimi geçen hafta petrol ihracatı konusundaki anlaşmazlığa son vermişlerdi. SOMO, Kürt Yönetimi ile anlaşmaya vardıktan sonra alıcılarıyla temasa geçmiş ve Ceyhan'dan Irak petrolünün resmi satış fiyatı üzerinden ham petrol alıp almayacaklarını sormuştu.
Müşteriler Enı ve Lukoıl
Reuters’ın haberine göre kaynaklar, sevk edilecek petrolün Kürt ham petrolü karışımı olacağını belirtiyorlar. Bir deniz nakliyat kaynağı ve bir işlemcinin verdiği bilgiye göre İtalyan Eni şirketi 29 Kasım'da Ceyhan'dan 600 binvaril 'Bağdat' petrolü yükleyecek. Rus Lukoil'in ticaret birimi Litasco da aynı tarihte Ceyhan'dan petrolü gemiye yükleyecek.
Bu süreçte Türkiye ne yaptı
En başından bu yana Türkiye’nin de içinde bulunduğu ‘üçlü bir işbirliği’nin hayata geçmesi arzulanıyordu. Türkiye, bu noktada uzlaştırıcı bir tavır sergilemeye özen gösterirken “Bizim için önemli olan Irak’ın bütünlüğü. Irak petrolünün her türlü tasarrufu Irak halkına aittir. Olan petrol, satılır. Satılan petrolün geliri paylaşılır. Satılmayanın geliri paylaşılmaz” mesajı veriyordu.
Koç'tan K.Irak sinyali geldi
KOÇ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa V. Koç TÜPRAŞ’ın ihtiyaç duyduğu petrolle ilgili olarak şunları söyledi: “SOMO bir devlet şirketi. Oradan yaklaşık 4 milyon ton kadar petrol alıyoruz. Şimdi Kuzey Irak haklı olarak, ‘Bizden de alın’ diyor. Şimdiye kadar SOMO'yla ilişkilerimizi tehlikeye atmamak için girişmemiştik” diyerek Kuzey Irak’tan petrol tedarik edileceğinin sinyalini verdi.
Garantör ülke Türkiye oldu
Genel Energy İcra Kurulu Başkanı Mehmet Sepil: Türkiye, Bağdat ve Erbil yönetimleri arasındaki enerji barışının garantörü. Petrol akışının ardından Türkiye için en önemli proje, 2018'de Kuzey Irak'tan gelecek doğalgaz akışı olacak."
Arzulanan sistem çalışıyor
Enerji Bakanı Taner Yıldız "Irak'ta Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı ile oluşturmaya çalıştığımız sistem hamdolsun çalışır vaziyete gelmiştir. Erbil ile Bağdat'ın mutabakat sağlaması ve aylardır akmayan petrolün SOMO aracılığıyla Ceyhan'dan akacak olması, sürdürülebilir yapıya ulaşmanın göstergesidir” dedi.
www.ulastirma.com.tr
