Türkiye yabancı yatırımda sınıfta kaldı
Uluslararası Yatırımcılar Derneği YASED, tüm dünyayla birlikte açıkladığı Dünya Yatırım Raporu’nda Türkiye’nin doğrudan yabancı yatırım girişleri ve çıkışları konusunda hem dünyada hem de gelişmekte olan ülkeler arasında sınıfta kaldığını açıkladı.
UNCTAD Temsilcisi Kalman Kalotay ve YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit’in de sunumlar gerçekleştirdiği toplantıda YASED Başkan Vekili Adnan Nas, küresel doğrudan yabancı yatırımların 2 trilyon dolara yaklaştığı, 2007 krizi öncesi seviyesinden çok uzakta olunduğuna dikkat çekerken, “Türkiye’de kriz öncesi döneme göre, 2009 ve 2010 yıllarında geriledi” dedi.
Nas ek olarak, “Türkiye’nin küresel doğrudan yabancı yatırım konusundaki performansı, ekonomik toparlanma performansına kıyasla oldukça yetersiz” dedi.
Doğrudan yabancı yatırımın, ekonomisi hızlı büyüyen ülkelerde cari açığı desteklemek açısından önemli bir unsur olduğuna dikkat çeken Nas, “Dünya sıralamasında Türkiye, en fazla yabancı yatırım çeken ülkeler arasında dünyada 27’inci, gelişmekte olan ülkeler arasındaysa 14’üncü oldu. Yani, kriz sonrasında yatırım çekmede yarışın dışına çıkmış durumdayız” diye konuştu.
YATIRIMLARIN YARISINDAN FAZLASINI ÇEKTİLER
Küresel çapta 2010 yılındaki doğrudan yabancı yatırımların yüzde 52’sine yakını gelişmekte olan ülkelere giderken, bu akıştan en fazla payı Brezilya, Meksika ve Singapur gibi ülkeler aldı.
Brezilya doğrudan yabancı yatırım çekme konusunda 2009’da 14’üncü sıradayken, 2010’da 5’inci sıraya, Meksika 24’den 9’a, İspanya 25’ten 15’e çıktı.
Türkiye ise bu yarışın oldukça gerisinde kaldı. 2005 ve 2006 yıllarında büyük pastadan sırasıyla yüzde 1.2 ve yüzde 1.4 oranında pay alan ülke, son yıllarda yalnızca yüzde 0.7’lik bir pay alabildi.
Nas, “Türkiye 9.1 milyar dolar ile dünya genelinde 27’inci ülke oldu. Türkiye bugün küçük bir şehir devleti olan Singapur’un onda biri kadar bile yatırım çekememektedir. Singapur, 2010’da yaklaşık 40 milyar dolarlık yatırım çekmiştir. Yüzde 9 Türkiye gibi potansiyeli yüksek bir ülke için oldukça düşük bir rakam. Hükümetin 2023 hedefleri arasına, doğrudan yabancı yatırımı artırmak da dahil edilmeli” dedi.
2011 BEKLENTİSİ YÜZDE 10
Türkiye’ye 2011’in ilk yarısında yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırım çektiği, yılın ikinci yarısında da işlerin yolunda gitmesi ve istikrarın sürmesi durumunda bu orana benzer bir yatırım gelmesini beklediklerini açıklayan YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit, “YASED olarak 2011 beklentimiz doğrudan yabancı yatırımın 10 milyar dolar seviyesinde olacağı yönünde” diye konuştu.
Özyiğit, “2010 yılı itibari ile Türkiye’de uluslar arası doğrudan yatırım (UDY) stoku GSYİH’nın yüzde 24,5’ini kapsarken, UDY’nin toplam sabit sermaye yatırımlarındaki payı da yüzde 6,5 olarak gerçekleşti. Türkiye, içinde bulunduğu Batı Asya bölgesinde ise en çok yatırım çeken ülkeler arasında ikinci sırada yer aldı” dedi.
KRİZ ÖNCESİ DÖNEME DÖNÜŞ 2013’TE
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) verilerine göre, 2011’de uluslar arası doğrudan yatırımlar 1.4 ile 1.6 trilyon dolar arasında değişecek. 2012’de 1.7 trilyon seviyesine çıkacağı tahmin edilirken, kriz öncesi dönemindeki zirve 2 trilyon dolar seviyesine ancak 2013’te yaklaşılması bekleniyor.
“SIFIRDAN YATIRIMSA, HARİKA HABER”
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın Pazartesi günü gazetecilerle bir araya geldiği toplantıda sarf ettiği, “Türkiye’ye 7-8 milyar dolarlık yatırım getirecek yatırımcılarla temas halindeyim” sözünü yorumlayan Nas, “Bu konuda net bilgim yok. Büyük ihtimalle şirket birleşmesi tarafından gelebilir. Belki de Bakan, sıfırdan yatırımdan bahsediyordur. Eğer öyleyse gerçekten güzel bir haber olur” dedi.
Toplantı sırasında Türkiye’nin birleşme ve satın almalar alanında yer alsa da sıfırdan yatırımlar açısından diğer ülkelerin oldukça gerisinde olan bir ülke olduğuna da dikkat çekildi.
